علاوه بر متفاوت بودن شیوه نگهداری و شکل ظاهری نگهداری کاکتوس ها نسبت به دیگر گیاهان آپارتمانی، نحوه تکثیر کاکتوس هم کمی متفاوت از این گیاهان هست. اگه تصمیم به تکثیر کاکتوس دارید، پیشنهاد میکنم ابتدا این مقاله تکثیر کاکتوس از سایت گلت رو مطالعه کنید تا از تمام ترفند ها و نکات لازم برای تکثیر کاکتوس های مختلف، مطلع باشید.
آشنایی با کاکتوس ها
اجازه بدید پیش از آموزش تکثیر کاکتوس در منزل، شما رو به طور مختصر با انواع کاکتوس ها آشنا کنیم.
زادگاه اولیه کاکتوس ها بیابان های آمریکاست ولی با خرید کود میتونید گیاه رو تغذیه کنید و رشد زیادی رو ببینید. محیطی بسیار گرم و خشک که به ندرت باران میباره. تابش مستقیم نور خورشید باعث شده کمتر گیاهی بتونه تو این شرایط دوام بیاره. با گذشت زمان به عنوان گیاه آپارتمانی وارد منزل های مناطق معتدل شدند. امروزه بیش از ۱۵۰۰ گونه مختلف کاکتوس وجود دارد که علاوه بر تفاوت در شکل ظاهری، در نحوه نگهداری و تکثیر کاکتوس با هم فرق دارند.
روش های تکثیر کاکتوس با عکس
با توجه به نوع کاکتوس و شکل ظاهری، شیوه تکثیر کاکتوس های مختلف متفاوت هست؛ مثلا تکثیر کاکتوس تیغ دار کاملا متفاوت از کاکتوس راکتی می باشد. ولی به طور کلی برای تکثیر کاکتوس ها از ۴ روش استفاده میشود:
- تکثیر کاکتوس با بذر هایی که خود کاکتوس تولید میکند
- تکثیر کاکتوس با قلمه زدن از ساقه گیاه
- تکثیر کاکتوس با پیوند زدن چند کاکتوس به یکدیگر
- تکثیر کاکتوس با پاجوش های گیاه
در ادامه این روش ها رو توضیح میدهیم…
تکثیر کاکتوس با کشت بذر
از روش تکثیر کاکتوس با کشت بذر، برای کاکتوس هایی میتوان استفاده کرد که تولی بذر میکنند. میزان بذر تولیدی بستگی به شیوه نگهدای کاکتوس دارد؛ اگه تمام شرایط نگهداری مهیا باشه، بذر بیشتری تولید میکنند. توجه داشته باشید که در تکثیر کاکتوس و دیگر گیاهان آپارتمانی با بذر، ممکنه گیاه جدید مشخصات گیاه مادر رو نداشته باشه و متفاوت از ان باشه، پس اگه دوست دارید گیاهی شبیه به گیاه مادر داشته باشید، از دیگر روش های تکثیر کاکتوس استفاده کنید. اما اگه علاقمند به تکثیر کاکتوس با کشت بذر هستید، مراحل زیر رو انجام بدید.
ابتدا گلدان مناسب برای کشت بذر کاکتوس رو فراهم کنید و اونو با خاک مناسب که حاوی ماسه یا سنگ ریزه هست و کاملا زهکشی شده، پر کنید و سپس بذر های کاکتوس مورد نظر رو جدا کنید و دردن خاک بکارید و روشو کامل بپوشونید. در مرحله آخر با استفاده از اسپری یا آبپاش، سطح خاک رو نمدار کنید. اجازه ندید خاک کاملا مرطوب بشه که مانع رشد بذر میشه، فقط در حد مرطوب شدن سطح خاک کفایت میکنه.
تکثیر کاکتوس با استفاده از پاجوش
تکثیر کاکتوس با استفاده از پاجوش، از روش هایی هست که سرعت رشد بالایی داره و خیلی سریع نتیجه بده و مزیت دیگر این روش این هست که گیاهی کاملا شبیه به گیاه مادر خواهید داشت. محلی که پاجوش ها ظاهر میشوند، در کاکتوس های مختلف متفاوته و میتونه روی خاک، روی ساقه و حتی روی برگ باشه. البته باید توجه داشته باشید که همه ی کاکتوس ها پاجوش تولید نمیکنند. بعضی از واریته ها مثل کاکتوس های بششکه ای و زرهی پاجوش دارند. پاجوش های تولید شده به دو دسته تقسیم میشوند:
پاجوش های بدون ریشه: اگه پاجوش ها ریشه نداشته باشن، تکثیر به همون روش قلمه زدن هست؛ یعنی با استفاده از تیغ یا چاقوی تیز استریل شده، پاجوش رو جدا کرده و در بستر کشت مناسب میکارید. در صورتی که گیاه تون دچار بیماری های مختلف شد اون رو با خرید سم و آفت کش رفع کنید.
پاجوش های با ریشه: این نوع از کاکتوس ها رو باید با احتیاط کامل همراه ریشه از گیاه جدا کنید و سپس در خاک مناسب بکارید.
تکثیر کاکتوس با قلمه ساقه
تکثیر کاکتوس با استفاده از قلمه زدن، از روش های دیگر برای تکثیر کاکتوس در منزل هست. کاکتوس ها در فصل بهار و تابستان رشد میکنند، بنابرین بهترین زمان برای تکثیر کاکتوس با قلمه، فصل بهار و تابستان هست. مورد دیگر برای گرفتن قلمه این هست که حتما باید از گیاهان یکسال به بالا قلمه گرفته بشه.
برای گرفتن قلمه ابتدا قسمتی از گیاه رو با استفاده از تیغ یا قیچی تمیز جدا کنید و ۴ الی ۱۵ روز بسته به نوع کاکتوس، در هوای آزاد قرار بدید. ین کار به دلیل جلوگری از قارچ زدن گیاه موقع کاشت و خشک شدنش انجام میشه تا گیاه بریده شده اصطلاحا پینه ببنده. گلدان مناسب رو انتخاب و با خاک زهکشی شده پر کنید. قلمه کاکتوس رو طوری درون خاک بکارید که ۲ تا ۳ سانتی متر درون خاک قرار بگیره. سپس آبیاری کنید. مراقب باشید موقع آبیاری قلمه خیس نشود که موجب بیماری های قارچی میشود.
تکثیر کاکتوس با پیوند زدن
روش تکثیر کاکتوس با استفاده از قلمه زدن، خیلی کم مورد استفاده قرار میگیرد. زمانی از این روش استفاده میکنیم که بخواهیم چند کاکتوس رو با هم ترکیب کنیم. البته نمیشه همه اونا رو به هم پیوند زد. همچنین باید از عمر کاکتوس ها ۵ تا ۶ سال بگذره تا زان گلدهی کاکتوس فرا برسه تا بتونیم برای پیوند زدن ازش استفاده کنیم. کاکتوسی که به عنوان پایه انتخاب میکنید تا عمل پیوند رو روی اون پیاده کنید، باید یک هفته از زمان آخرین آبیاری گذشته باشد.
برای انجام عمل پیوند زدن کاکتوس، ابتدا کاکتوس مناسب از نظر سن و ریشه رو انتخاب کنید. اونو از وسط برش بدید و قسمت بالاییش رو جدا کنید و قسمتی از کاکتوس مورد نظر و داخلش قرار بدید و با نخ یا طناب نازکی، این دو قسمت رو به هم ببندید و گیاه پایه رو آبیاری کنید.
روش تکثیر کاکتوس اپتونیا یا زبان مادر شوهر
اپتونیا از معروف ترین و مقاوم ترین کاکتوس های جهانه. به همین دلیل اگه نور زیادی بهش برسه، بیشتر رشد میکنه و چون بومی مناطق بیابانی هست، مقاومت بسیار بالایی در برابر تشنگی داره. برای تکثیر کاکتوس اپتونیا، هم میتوانید از روش کشت بذر و هم قلمه برگ یا ساقه استفاده کنید.
تکثیر کاکتوس مامیلاریا
مامیلاریا از گونه های پرطرفدار کاکتوس هاست که رشد سریعی داره و مقاومت بالایی به شرایط مختلف داره. از طریق دو روش کاکتوس مامیلاریا رو میتونید تکثیر کنید، کشت بذر و تقسیم گیاه. در خرید بذر حتما توجه کنید که گواهی شده باشه. بعد از گذشت حدودا دو هفته، بذر ها شروع به جوانه زنی میکنند. از روش تقسیم گیاه برای کاکتوس هایی میتوان استفاده کرد که ریشه بزرگ و پهنی دارند.
تکثیر کاکتوس کریسمس
بند بند بودن کاکتوس کریسمس، باعث جلب توجه افراد علاقمند به گل و گیاه شده است. این کاکتوس رو با دو روش قلمه زدن و کشت بذر میتونید تکثیر کنید. قلمه های کاشته شده تقریبا در مدت زمان سه هفته ریشه زایی میکنه و بعدش میتونید مثل یک گیاه بالغ ازش نگهداری کنید. بهترین زمان برای کشت بذر، پاییز و زمستان است.
روش تکثیر کاکتوس خیاری
ریشه های کاکتوس خیاری بسیار عمیق هستند. این ریشه ها در کنار ساقه ای که برای مدت زمان طولانی توانایی ذخیره آب رو داره، از دلایل مقاومت این گیاه هست. کاکتوس خیاری رو با روش قلمه زدن میتونید تکثیر کنید. یکی از مهم ترین نکاتی که در تکثیر کاکتوس خیاری باید رعایت کنید، انتخا گلدانی هست که زیر اون هیچ سوراخ یا روزنه ای نداشته باشه.
تکثیر کاکتوس تیغ سگی
یکی از مهم ترین ویژگی های کاکتوس تیغ سگی، امکان نگهداریشون دز فضای باز هست. این گیاه تیغ های بسیار بلندی داره که مانع نزدیک شدن پرندگان و جانوران به اون میشه. از طریق دو روش میتونید کاکتوس تیغ سگی رو تکثیر کنید، کشت بذر و قلمه زدن. موقع گرفتن قلمه حتما از تیغ یا چاقوی استریل شده استفاده کنید چون احتمال ابتلا به بیماری های قارچی تو این گیاه بالاست.
روش تکثیر کاکتوس غورای
خاک مناسب کاکتوس غوره ای باید غنی و مقدار زیادی شن داشته باشه. به همین منظور برای غنی کردن خاکش، هر سال اقدام به تعویض خاک گلدان کنید. برای تکثیر کاکتوس غوره ای از روش قلمه زدن استفاده کنید. نکته مورد توجه در کاشت قلمه این گیاه اینه که حتما باید تو خاک خشک بکارید و بعد از گذشت زمان کوتاهی آبیاریش کنید.
روش تکثیر کاکتوس لب سوخته
برگ های این کاکتوس پرز های زیادی داره که باعث چند برابر شدن زیبایی کاکتوس لب سوخته شده. برگ ها حلت گوشتی دارن که میتونه آب رو دردن خودش ذخیره کنه. روش تکثیر کاکتوس لب سوخته، از طریق قلمه زدن هست. خاک مناسب برای کاشت قلمه، بهتره ماسه ای باشه و حتما شسته شده و خشک باشه.
روش تکثیر کاکتوس اچینوپسیس
کاکتوس اچینوپسیس متفاوت از دیگر کاکتوس هاست. گل های این گیاه شب ها باز میشه و روز ها حالت بسته داره. رنگ گل ها صورتی، نارنجی یا قرمز هست. این کاکتوس مقاومت بسیار بالایی به گرما و سرما داره و از مقاوم ترین کاکتوس هاست. تکثیر کاکتوس اچینوپسیس از طریق پاجوش هست. چون این گیاه بذر تولید نمیکنه که بتونید از طریق کشت بذر تکثیرش کنید. همچنین احتمال موفقیت قلمه بسیار پایین هست.
جمع بندی
کاکتوس ها از گیاه مقاوم آپارتمانی هست که استفاده از اونا در دکوراسیون منزل، باعث زیبایی دو چندان منزل شما میشه. چنانچه علاقمند به تکثیر کاکتوس در منزل هستید، از طریق سه روش میتونید این کار رو انجام بدید. ساده ترین روش تکثیر کاکتوس، قلمه برگ یا ساقه هست. اما از بعضی از کاکتوس ها نمیشه قلمه گرفت . بذر هم تولید نمیکنن. تنها راه تکثیر این کاکتوس ها پاجوش هست.
شما تجربه تکثیر کاکتوس رو دارید؟ از کدوم روش تکثیر کاکتوس استفاده کردید؟