مشکلات گیاه آپارتمانی، یکی از ناامید کننده‌ترین قسمت‌های نگهداری از گیاهان خانگی این هست که بعد از مدتی تحت تاثیر عوامل مختلف به‌طور ناگهانی برگ‌هایشان شروع به زرد شدن، ریزش یا پژمرده شدن میکنن؛ کم‌کم این موجودات زیبا و دوست داشتنی جلوه و زیبایی خودشان رو از دست داده و جلوی چشم ما از بین میرن؛ بدتر از همه اینکه ما نیز نمی‌دونیم چه اتفاقی برای آنها رخ داده و ناچار به تماشای آنها خواهیم بود.
نگهداری گل و گیاه در زندگی مدرن و آپارتمانی امروزی علی رغم سختی هایی که به همراه داره مورد توصیه بسیاری از پزشکان و روانشناسان قرار گرفته، چرا که تاثیرات مثبت ناشی از طراوت و سبزی گلها بر سلامت روحی و روانی و حتی سلامت جسم افراد خانواده علی الخصوص کودکان مورد تایید بسیاری از دانشمندان و محققین سرار سراسر دنیا هست، اما مشکلات و امراض رایج گیاهان آپارتمانی غالبا مانع تمایل بیشتر افراد حتی اشخاص علاقمند به این کار میشه. در این مقاله گلت کامل شایع ترین مشکلات گیاهان و راهکار های پیشگیری و درمان اونها رو بیان کنیم تا پس از این خودتان پزشک گیاهانتون باشید.🎍
علت مشکلات گیاه آپارتمانی چیست؟
گاهی مشاهده میشه که گیاهان بصورت نازک و طولی یا به اصطلاح علفی رشد میکنن، رشد علفی ظاهر غیر متعارفی به گیاهان میده و از زیبایی گیاهان به مقدار قابل ملاحظه ای می‌کاهد، شایع ترین علت این مشکل نور کم هست لذا برای رفع آن گیاه را به محیط پرنورتری منتقل کنید، البته باید در نظر داشته باشید که با توجه به نوع گیاه مقدار نور متفاوته، این نور میتونه بصورت مستقیم یا غیر مستقیم دریافت بشه که برای فهمیدن آن باید نوع گیاه خود رو در نظر بگیرید.
اگر در خانه نور کمی دارید میتونید از نورهای مصنوعی که برای رشد گیاهان آپارتمانی طراحی شده اند استفاده کنید. ولی حتما قبل از خرید نور تحقیق کنید که نور مخصوص گیاهان آپارتمانی باشه.
دلیل سوختن برگ گیاهان آپارتمانی چیست؟
یکی دیگر از مشکلات گیاهان آپارتمانی که میتونه برای بیشتر آنها اتفاق بیوفته سوختگی برگ و نوک برگ هست، سوختگی برگ ممکن است در نوک برگ ها یا کناره های آن و یا حتی در کل سطح برگ مشاهده شود، علت غالب این مشکل نور مستقیم آفتاب ست، و یا اسپری کردن و غبارپاشی زیر نور خورشید، برای رفع این مشکل گیاهتان را به محیطی که نور غیر مستقیم داره منتقل کنید.
برای رفع رطوبت مورد نیاز از جزیره برای گلدان ها استفاده کنید. (یک زیر گلدانی بزرگ انتخاب کنید که از زیر گلدانی قبلی بزرگتر باشه و سپس داخل آن سنگریزه بریزید و گلدان را روی سنگریزه قرار دهید و داخل زیر گلدانی را پر از آب کنید به نحوی که آب با کف گلدان در تماس نباشه) گاهی نیز مشاهده شده که به دلیل استفاده زیاد بیشتر از حد از کودهای شیمیایی برگ ها دچار سوختگی میشه، در هر دو صورت برگ های آسیب دیده رو جدا کنید و مقدار کوددهی خود رو تنظیم نمایید. در غیر از دو مورد بالا دلیل سوختگی برگ میتونه ناشی از آسیب دیدن ریشه ها باشد در این مورد گیاه رو وارسی کنید و از سلامت ریشه ها اطمینان حاصل نمایید.
علت کمرنگ شدن و سوختگی برگ یگاهان آپارتمانی چیست؟
از دیگر مشکلات گیاهان آپارتمانی سوختگی و کمرنگ شدن برگها ست که برخی از دلایل سوختگی رو در بالا بیان کردیم، ولی گیاهان نیز مانند انسان‌ها ممکن هست دچارآفتاب سوختگی بشن؛ برگ‌هایی که کمرنگ یا سفید می‌شن نشانه‌ای از آفتاب سوختگی و دریافت نور زیاد هست. خوشبختانه راه حل این مشکل بسیار ساده ست و کافیست گیاه رو از نور شدید آفتاب دور کنید تا گیاه دوباره خود رو بازیابی کند.
البته سوختگی برگها ممکن است حاصل کوددهی زیاد نیز باشد؛ کود بیش‌ازحد میتواند باعث تجمع نمک در خاک شود و برگ‌های گیاه را بسوزاند. برای حل این مشکل باید میزان کوددهی را کم کنید یا کودی که استفاده می‌کنید را بیشتر رقیق کنید.
بیشتر شدن تعداد برگ و کمتر شدن مقدار گلدهی
کم شدن گلدهی عوامل مختلفی داره اما اگر گیاه شما علی رغم اینکه در قسمت شاخه و برگ رشد مناسبی رو داراست، گل نمیدهد یا کم گلدهی میکنه میتوان علت مشکل رو در مقدار زیاد نیتروژن خاک یافت، که ممکن هست به دلیل استفاده بیش از حد از کودهای نیتروژن داره شیمیایی یا خانگی باشه، در این موارد میزان نیتروژن گیاهتان رو کاهش دهید.
توجه داشته باشید که استفاده بیش از اندازه از تفاله قهوه برای گیاهان میتونه همین مشکل رو برای شما به وجود بیاورد چون تفاله قهوه دارای مقدار بسیار زیادی نیتروژن هست.
علت زرد شدن برگ ها گیاهان آپارتمانی چیست؟
زردی برگ یکی از مشکلات رایج گیاهان آپارتمانی هست که حتی افراد کاربلد نیز آن رو تجربه میکنن، میتوان گفت علت زرد شدن برگ گیاهان کسانی که به تازگی به نگهداری گل روی آورده اند آبیاری بیشتر از نیاز گیاه هست چرا که اکثر افراد بر این باورند که باید هر روز به گیاهان آب دهند، در صورتی که اغلب گیاهان زمانی نیاز به آبیاری مجدد دارن که حداقل ۳ سانت از خاک آنها خشک شده باشه، زردی برگ در غیر از آبیاری زیاد به عواملی نظیر سرد بودن محیط، مناسب نبودن گلدان، کم بودن رطوبت و گاها فاقد ریشه بودن گیاه بر میگردد که در هر کدام از این موارد بعد از تشخیص علت باید به رفع آن اقدام نمایید.
دلیل کوچک ماندن برگ ها یا خم و پژمرده شدن آنها
گاهی ممکن هست مشاهده کنید که برگی بسیار کوچک تر از سایر برگهاست و یا گیاه سرحالتان را با ظاهر پژمرده ببینید این مشکلات غالبا به میزان رطوبت گیاه باز میگردد که با توجه به نوع گیاه و شرایط گیاه مورد نظر ممکنه به دلیل کمبود رطوبت یا رطوبت بیشتر از نیاز باشه، اگر سطح خاک خیلی خشک شود یا خیلی رطوبتی گردد نیز ممکن است این مشکلات پیش بیاد.
البته کمبود مواد مغذی در خاک هم میتونه یکی از علت های ریز بودن برگها باشه که با استفاده از کودهای مخصوص گیاهان زینتی مانند کودهای کریستالون میتوانید این مشکل را رفع کنید.
دلیل اصلی قهوه ای شدن برگ ها چیست؟
کمبود رطوبت و بیماری قارچی میتونه دلیل این مشکل باشه، جزیره با ایجاد میزان رطوبت مناسب مانع ایجاد برگ های قهوه ای میگردد، اگر خاگ گلدانتون هنگام استفاده از سموم دفع آفات آلوده شده باشد نیز قهوه ای شدن برگ ها را مشاهده خواهید کرد، اگه از سموم دفع آفات استفاده کرده اید خاک گلدان را تعویض کنید یا بطور کامل آبیاری نمایید تا سموم دفع گردد، مشاهده شده که پوسیدگی ریشه نیز گاها قهوه ای شدن برگ را به دنبال داره، لذا اگر برگ قهوه ای مشاهد کردید علاوه بر موارد مذکور از سلامت ریشها و همچنین تعادل هوای محیط اطمینان حاصل نمایید.
علت زرد شدن کناره های برگ چست؟
یکی دیگر از مشکلات گیاهان آپارتمانی که در بین کسانی که به گل و گیاه اقدام میکنن رایج هست زرد شدن کنار برگهاست، اگه گیاهتون از کناره و حواشی دچار زردی میشه و این زرد شدن به تدریج به سمت مرکز برگ گسترش می‌یابد علت کمبود مواد مغذی و فقر گیاه هست در این موارد باید از کود مورد نیاز برحسب نیاز گیاهتان استفاده نمایید، به طور معمولا کود دهی گیاهان غیر از زمستان باید هر ماه یکبار انجام شود. بهترین کود میتواند کود کریستالون ۲۰-۲۰-۲۰ هست.
از بین رفتن ظاهر طبیعی برگ و ایجاد لک های با رنگ های مختلف و یا غیر مسطح شدن برگ
در این موارد با کمی وارسی متوجه حشرات و آفات ریزی خواهید شد که از گیاه شما تغذیه میکنه، در این موارد بنا به میزان پیشروی حشرات از سموم دفع آفات استفاده کنید و یا گیاهتان را حمام کنید، البته در هر دو صورت برگ های آسیب دیده را جدا کنید.
چرا گیاه پژمرده میشود؟
اگر گیاهتان با وجود شرایط رطوبتی و نوری و‌تغذیه مناسب همچنان پژمرده و بیحال هست علت رو در ریشه ها جستجو کنید در این موارد حتما ریشه های سیاه و آسیب دیده رو جدا کنید و گل رو در گلدانی با سایز مناسب و با خاک جدید بکارید. اگه میزان آبیاری زیاد باشه هم میتونه این شمل در گیاه پیش بیاد پس بسیار مراقب آبیاری باشید.
علت وجود لکه روی برگ گیاهان آپارتمانی چیست؟
علاوه‌بر پژمردگی برگها لکه‌دار شدن آنها نیز جز مشکلات گیاهان خانگی هست. این لکه‌ها معمولا به‌دلیل ابتلای گیاه به بیماری‌های قارچی، باکتریایی و یا ویروسی هست. برای حل این مشکل باید گیاه را به محلی منتقل کنید که گردش هوای بهتری داره تا با سرعت بیشتری خاک آن بین نوبت‌های آبیاری خشک بشه. همچنین باید تمام برگ‌های آلوده شده را از گیاه جدا کنید و دور بریزید.
در نظر داشته باشید تمام بخش‌های آلوده شده رو باید به‌سرعت از گیاه مبتلا شده و گیاهان دیگر جدا کنید وگرنه امکان سرایت آن به سایر گیاهان نیز وجود داره. همچنین برای جلوگیری از ابتلای مجدد گیاهان به این مشکل سعی کنید برای هر گیاه فضای کافی رو فراهم کنید و گیاهان را بسیار چسبیده به یکدیگر قرار ندهید. همچنین همیشه در زمان آبیاری، آب را از قسمت پایینی و نزدیک به خاک گیاه بریزید که تا جای ممکن برگها یا تنه اصلی گیاه خیس نشه.
دلیل توقف رشد و سبز خشک شدن گیاه چیست؟
یکی دیگر از مشکلات رایج گیاهان آپارتمانی توقف رشد هست که شاید شما رو نگران کنه، ولی نگران نباشید مشکل بسیار کوچکه، گردش هوای بسته یا فرا رسیدن موعد تعویض گلدان باعث این مشکلات میشه در این موارد توصیه میشه که گیاه را از سایر گیاهان جدا کنید و در محیطی دورتر و با گردش هوای بهتر نگهداری نمایید.
علت خشک شدن ناگهانی گیاه چیست؟
مهم ترین علت این مشکل که بیشتر در تابستان و زمستان اتفاق میافته تغیر ناگهانی دما هست لذا لازم است توجه کنید گیاهان را با توجه به نیاز دمایی شان با شروع تابستان و زمستان به درون یا برون خانه منتقل کنید.
باز نشدن غنچه گل ها یا ریزش قبل از شکفتن
از دیگر مشکلات گیاهان آپارتمانی که گلدار هستن باز نشدن گلهاست که علت رو در سردی هوا، رطوبت کم و یا نور کم جویا شوید. پس حتما شرایط درست متناسب با گیاهان خود رو فراهم کنید تا دچار چنین مشکلی نشید.
ایجاد لک های ریز قهوه ای روی برگها چیست؟
اگه به طور مناسب به گیاهتان کود بدهید بعد از مدتی مقدار نمک موجود در خاک افزایش پیدا میکنه. این نمک باعث لک های قهوای میگردد که هر قدر میزان آن بیشتر باشه لکه ها بزرگتر بوده، برای دفع نمک اضافی فقط کافیست ماهی یکبار گیاه رو بصورت غرقابی آبیاری نمایید.
پژمرده شدن و وجود قارچ پودری
اگه دیدید که قارچ پودری سفید بر روی شاخ و برگ گیاه و پژمرده شدن برگ و در نهایت افتادن آن علت اصلی این مشکل کپک پودری هست و برای رفع این مشکل ابتدا شاخ و برگ های آلوده را از گیاه جدا کرده (در صورت امکان گیاه دارای مشکل را از بقیه گیاهان جدا کنید) و از سیستم گردش هوای مناسب برای آن ها استفاده کنید و در نهایت از قارچ کش ها برای رفع مشکل استفاده کنید.
علت به وجود آمدن کپک در گیاهان آپارتمانی
این مشکل از مشکلات گیاهان خانگی که نام درست آن سفیدک سطحی هست یک بیماری قارچی بوده و گیاهان زیادی رو آلوده می‌کند. این قارچ در شرایطی ایجاد میشه که نور کم باشد، برگها خشک شده باشند و رطوبت بالا باشه. در ابتدای امر این مشکل به شکل یک گرد و غبار سفید رنگ روی گیاه شما ظاهر میشود و سپس خود را به‌صورت لکه‌های سفید رنگی نشان می‌دهد که برگ رو از بین می‌بره.
عوامل ایجاد سفیدک سطحی می‌تونن از طریق باد به سایر گیاهان سرایت کنن، بنابراین بهتر هست گیاه مبتلا شده را به‌سرعت قرنطینه کنید تا عوامل انتقال بیماری به سایر گیاهان شما منتقل نشوند. برای برطرف کردن این مشکل باید تمام برگ‌های آلوده شده را از گیاه جدا کنید، آن را به محیطی با تهویه هوای بهتر و رطوبت کمتر منتقل کنید و سپس گیاه را با قارچ‌کش‌های صنعتی درمان کنید.
چرا برگ گیاهان کوچک میشه؟
از دیگر مشکلات گیاهان آپارتمانی کوچک شدن برگهاست، علت این مشکل میتونه کمبود رطوبت در خاک و یا آبیاری زیاد باشه و برای رفع مشکل اول باید میزان آبیاری گیاهان خود را بدانید تا متناسب با آن آبیاری را انجام بدید، ولی در اولین قدم اگر آبیاری زیاد هست آن را موقف کنید و حتما زهکشی گلدان را بررسی کنید. سپس ریشه گیاه را بررسی کنید تا اگر سیاه شده بود آن را از گیاه جدا کنید.
نکات کلیدی در نگهداری گیاهان که باید بدانید
به کمک این مقاله و با بررسی گیاهان خود قادر خواهید بود مشکلات گیاهان آپارتمانی خود را شناسایی و نسبت به رفع آنها اقدام نمایید، اما لازم است ذکر شود که در مورد گیاهان نیز پیشگیری بهتر از درمان است لذا توجه به نکات زیر برای درگیر نشدن با مشکلات شایع گیاهان خالی از لطف نیست.
۱. هنگام خرید گیاهی را انتخاب کنید که با شرایط منزل شما هماهنگ باشه.
۲. از خریدن گیاهان آسیب دیده و مریض جدا بپرهیزید.
۳. بعد از خرید گیاه جدید را تا مدتی از مابقی گیاهان دور نگه دارید.
۴. گلدان مناسب گیاه انتخاب کنید و زهکشی آن را هر چند مدت چک کنید.
۵. از آبیاری و کوددهی بیش از حد بپرهیزید.
۶. اگر ابتدای راهید گیاهانی را انتخاب کنید که نگهداری آسان تری دارن.
۷. رطوبت گیاه را با استفاده از جزیره تامین کنید، روش های دیگر مانند غبارپاشی مشکلات زیادی برای شما ایجاد خواهند کرد پس یا جزیره یا دستگاه رطوبت ساز استفاده کنید.
۸. نور مورد نیاز گیاه را تنظیم نمایید، بیشتر گیاهان آپارتمانی نیاز به نور فیلتر شده دارن.
۹. شما میتوانید با کوددهی به موقع و اندازه در کنار آبیاری درست از جمع شدن نمک بر روی سطح خاک جلوگیری کنید. به نحوی آبیاری کنید که آب اضافی از زیر گلدان خارج بشه.
۱۰. در اکثر مواقع آبیاری زیاد، جابجایی، تغییرات دمایی و محیطی میتونه به گیاه شوک وارد کنه و در اولین قدم ایجاد مشکلات گیاهان آپارتمانی از اینجا شروع میشه.
۱۱. گیاهان در فصولی از سال (معمولا اواخر پاییز تا اواخر زمستان ) نیاز به استراحت دارند پس در این مدت از کوددهی و آبیاری زیاد خودداری کنید.
سوالات متداول در خصوص مشکلات گیاهان آپارتمانی
در ادامه برخی از سوالاتی که در خصوص مشکلات گیاهان آپارتمانی پرسیده میشود رو با هم بررسی میکنیم.
چه چیز‌هایی گیاهان خانگی را از بین می‌برد؟
یکی از مهم‌ترین مشکلات گیاهان خانگی آب‌دهی زیاد هست که منجر به پوسیدگی ریشه میشه. بیماری که باعث لزج، سیاه یا قهوه‌ای شدن ساقه‌ها یا ریشه‌های گیاه میشه. معمولا این بیماری منجربه مرگ گیاه میشه و شما باید با گیاه جدیدی شروع کنید.
کم‌آبی، آفت، باکتری‌ها، قارچ‌ها و مشکلات تامین نور موارد دیگری هستن که می‌تونن یک گیاه رو به سمت مرگ سوق دهند.
از کجا بفهمیم گیاهی مشکل دارد؟
برای تشخیص مشکلات در گیاهان باید به ظاهر آنها دقت کرد. اگر برگ‌های یک گیاه از شکل اصلی خود خارج شده، رنگ آنها تغییر کرده باشن و در مجموع شادابی و سلامت همیشگی رو نداشته باشن یعنی مشکلی وجود داره؛ مواردی مانند لکه‌هایی روی برگ، زرد شدن یا خشک شدن برگها یا توقف رشد گیاه میتواند نشانه‌ای از وجود یک مشکل یا بیماری باشد و نیاز است تا وضعیت نگهداری گیاه رو بررسی کنید.
چطور بیماری‌های قارچی را در گیاهان تشخیص دهیم؟
بیماری‌های قارچی در گیاهان خود رو به اشکال مختلفی نشان می‌دهند؛ گاهی این بیماری‌ها به‌صورت لکه‌های سیاه روی قسمت بالایی برگ نمایان می‌شوند (نه در زیر برگ) و این لکه‌ها گسترش پیدا می‌کنند تا تمام برگ را درگیر کنند.
گاهی قارچ‌ها به صورت زنگ زدگی نمایان میشود و در زیر برگها گسترش پیدا می‌کنند. در همین حین روی برگ نیز بی رنگ میشه تا در نهایت برگ‌های گیاه شروع به ریزش کنه. برخی قارچ‌ها نیز به‌صورت کپک خود رو نشان می‌دهند. این نوع قارچ‌ها به‌خاطر عدم تهویه هوا و رطوبت بالا پدیدار می‌شوند و در صورت توجه نکردن تمام گیاه را درگیر خود می‌کنند.
چطور پوسیدگی ریشه در گیاهان را تشخیص دهیم؟
ریشه‌های یک گیاه همیشه خارج از دید ما هستند بنابراین تشخیص پوسیدگی یا بیماری آنها نیاز به مشاهده غیرمستقیم دارد. برای تشخیص این مشکل به برگ‌های گیاه خود دقت کنید. برگ‌هایی که می‌ریزند، زرد شده‌اند و نرم یا له شده‌اند، از وجود مشکل در ریشه گیاه خبر می‌دهند.
در این مرحله باید به سراغ مشاهده مستقیم بروید و گیاه را از خاک خارج کرده و ریشه آن را به دقت بررسی کنید. اگر ریشه‌های گیاه شما نرم، لزج، سیاه یا قهوه‌ای شده باشد یعنی دچار پوسیدگی شده است.در صورتی که پوسیدگی ریشه گسترش نیافته باشد میتوان با حذف قسمت‌های پوسیده و کاشت آن در خاکی تازه با زهکشی بهتر، گیاه را مجددا به زندگی بازگرداند، اما اگر پوسیدگی پیشرفت کرده باشد دیگر کار گیاه شما تمام شده است.
چطور با یک گیاه بیمار برخورد کنیم؟
اگر گیاه بیماری در خانه دارید و در حال درمان آن هستید باید توجه کنید که همیشه از دستکش استفاده کنید. ابزاری که برای این گیاه استفاده می‌کنید رو پس از انجام کار بشورید و هیچ‌گاه مستقیما برای گیاهان دیگر استفاده نکنید. این کار رو میتونید با ترکیب یک دهم مایع سفید کننده و نه دهم آب انجام دهید.
سعی کنید گیاه بیمار رو در محیطی ایزوله و قرنطینه قرار دهید تا باعث انتقال بیماری به گیاهان دیگر نشوید. یک گیاه بیمار به مراقبت و نگهداری بیشتری نیاز داره و باید شرایط بسیار خوبی برای آن فراهم کنید تا بتواند مجددا خود را بازیابی کند.
علاوه بر مشکلات رایج گیاهان آپارتمانی که در بالا گفته شده شما چه مشکلاتی در نگهداری گیاهان آپارتمانی دارید؟ حتما در بخش دیدگاه مشکلات گیاهان آپارتمانی که شما دارید را مطرح کنید تا به آنها پاسخ بدیم.
