نگهداری گل آنتوریوم در خانه میتونه برای بسیاری از افراد دور از انتظار و همینطور سخت باشه! اما اینطور نیست… آنتوریوم از اون گلهای آپارتمانی ست که حدود ۱۰۰ نوع گرمسیری داره و به خاطر گلهای روشن و جذاب، سالهاست که طرفدارای زیادی داره و به عنوان یک گل با زیبایی ظاهری زیاد مورد استفاده قرار میگیره. این گل بومی جنگلهای بارانی آمریکای مرکزی و جنوبی ست و با اینکه به دما و رطوبت حساس هست، نگهداری اون توی آپارتمان خیلی راحته و امکان پذیر هست.
باید بگیم که گل آنتوریوم به صورت گلدانی و شاخه بریده به فروش میرسه و این نتیجه رشدش توسط پایه گل تو گلخونههای کشور هست. همچنین، امکان رشد و تکثیر آنتوریوم از طریق بذر هم وجود داره که در ادامه مقاله بهش میپردازیم، پس با گلت همراه باشید.🌼
معرفی آنتوریوم
آنتوریوم با نام علمی Anthurium andraeanum یه گیاه همیشه سبز از خانواده گل شیپوریان Araceae هست که بومی جنگل های بارانی آمریکای مرکزی و جنوبی، به خصوص کلمبیا و اکوادور هست. این گیاه به خاطر گل های براق و مومی شکلش معروفه که در واقع یه نوع برگ تغییر شکل یافته به نام اسپات هستن و رنگ های مختلفی مثل قرمز، صورتی، سفید و گاهی سبز دارن. آنتوریوم رو با نام های دیگه ای مثل گل فلامینگو، گل قلبی یا گیاه دم خوک هم میشناسن.
تاریخچه آنتوریوم
آنتوریوم یه گیاه گرمسیریه که اولین بار توی جنگل های بارانی آمریکای مرکزی و جنوبی کشف شد. این گیاه رو بومی های اون مناطق مدتها قبل می شناختن، ولی توی قرن ۱۹، یه گیاه شناس فرانسوی-بلژیکی به اسم Édouard André این گل رو از کلمبیا و اکوادور به اروپا برد و باعث شد که کم کم توی کل دنیا محبوب بشه. از اون موقع، آنتوریوم توی کشورای مختلف مثل هلند، هاوایی و تایلند پرورش داده شد و با اصلاح نژاد، رنگ ها و مدل های مختلفی ازش به وجود آوردن. امروزه یکی از محبوب ترین گل های زینتی دنیاست که هم توی خونه ها نگهش می دارن، هم برای تزیین دسته گل و دکوراسیون استفاده میشه.
نماد آنتوریوم
آنتوریوم به خاطر شکل خاص گل هاش که شبیه قلب هستن، نماد عشق، مهمان نوازی و شادی هست. توی فرهنگ های مختلف، این گل رو نشونه ی صمیمیت و انرژی مثبت میدونن و معتقدن که حضورش توی خونه باعث افزایش محبت و آرامش بین اعضای خانواده میشه. رنگ های مختلف این گل هم معانی متفاوتی دارن؛ مثلا آنتوریوم قرمز نشونه عشق و اشتیاقه، سفید سمبل پاکی و صلح، و صورتی بیانگر دوستی و محبت. توی هاوایی، این گل رو به عنوان نماد خوش آمد گویی توی مهمونی ها و مراسم رسمی استفاده میکنن. علاوه بر این، چون موندگاری بالایی داره، به عنوان نمادی از طول عمر و پایبندی هم شناخته میشه.
روش نگهداری گل آنتوریوم
آنتوریوم یکی از گیاهان خوشگل و پرطرفدار آپارتمانیه که با برگای براق و گلای رنگیش حسابی دلبری میکنه. اگه میخواید یه آنتوریوم سالم و شاداب داشته باشید، باید یه سری شرایط مثل خاک خوب با زهکشی مناسب، رطوبت کافی و نور غیرمستقیم رو براش فراهم کنید. بهترین ترکیب خاک برای این گیاه، مخلوطی از کوکوپیت، کوکوچیپس و پرلیته که کمک میکنه ریشه ها بهتر نفس بکشن و رشدش عالی باشه. آبیاری هم مهمه؛ نباید بذارید خاکش خشک بشه ولی از اون طرف، خیس بودن دائمی هم باعث بیماری های قارچی میشه.
اگه دیدید ریشه های گیاه از خاک بیرون زدن، یعنی وقتشه گلدونش رو عوض کنید، چون اگه ریشه ها نتونن درست آب و مواد مغذی جذب کنن، گیاه ضعیف میشه و گل نمیده. برای تأمین رطوبت، می تونید از روش جزیره استفاده کنید که خیلی کمک میکنه. در ادامه این مطلب، قراره نکات کاربردی برای نگهداری اصولی آنتوریوم رو یاد بگیرید تا همیشه یه گیاه خوشحال و سرحال داشته باشید.
آبیاری آنتوریوم
برای آبیاری گل آنتوریوم، باید صبر کنید تا ۲-۳ سانتیمتر بالای خاک خشک بشه و خاک خیلی خیس نباشه. برای بررسی رطوبت خاک، میتونید از انگشت خودتون استفاده کنید و بررسی کنید که خاک چقدر مرطوبه. آبیاری باید طوری انجام بشه که خاک کاملاً مرطوب بشه و آب اضافی از سوراخهای پایین گلدان خارج بشه. یعنی خاک باید آب رو به خوبی جذب کنه و بعد از چند دقیقه آب اضافی باید از گلدان خارج بشه.
در فصل زمستان، معمولاً گیاه به حالت خواب میره و ممکنه هر دو هفته یک بار نیاز به آبیاری داشته باشه. با توجه به موارد بالا، زمان آبیاری آنتوریوم ممکنه تغییر کنه و این شما هستید که باید با توجه به وضعیت گیاه، زمان مناسب برای آبیاری رو تشخیص بدید. شما میتونید با چک کردن خاک گلدون با انگشت تشخیص بدید که رطوبت وجود داره یا خاک خشک هست!
هرگز نذارید خاک گلدان کاملاً خشک بشه چون این کار میتونه به رشد و سلامت گل آنتوریوم آسیب بزنه. همچنین، باید از جمع شدن آب روی خاک جلوگیری کنید چون آب راکد باعث پوسیدگی ریشه و ایجاد بیماریهای مختلف میشه؛ بنابراین سعی کنید مرز بین کم بودن رطوبت و راکد شدن آب رو بشناسید و توی این بازه زمانی گیاه رو آبیاری کنید.
اگه بارها آب راکد روی خاک گیاه دیده بشه، احتمالاً این مسئله میتونه باعث مرگ گیاه بشه. بنابراین، بهتره که آب رو به آرامی به خاک اضافه کنید تا آب به تدریج به بافت خاک نفوذ کنه. علاوه بر این ممکنه که مشکل از خاک شما باشه و خاک سنگینی رو برای این گیاه انتخاب کرده باشید؛ بنابراین با تعویض خاک و همینطور آبیاری مناسب از این مشکل جلوگیری کنید. در صورت مشاهده ی آفات و یا بیماری روی گیاه تون با خرید سم و آفت کش این آفت ها رو تار و مار کنید.
ایجاد رطوبت آنتوریوم
همونطور که تو مقاله ی زرد شدن برگ آنتوریوم گفته شده، گل آنتوریوم از نواحی گرمسیری اکوادور و کلمبیا میاد و تو زیستگاهش همیشه سبز و سرحال بوده چرا که رطوبت کافی رو داشته. این گیاه به نام اپی فیت شناخته میشه، یعنی به درختای جنگل تکیه میکنه و میتونه از اونها رطوبت جذب کنه. بنابراین، به رطوبت بالا نیاز داره و برای خوشحال بودنش باید رطوبت بین ۶۰% تا ۷۵% رو تامین کنید.
علاوه بر چیزایی که قبلاً درباره رطوبت گل آنتوریوم گفته شده، میتونید با گذاشتن یه سینی با آب آبیاری (دمای اتاق، حدود ۲۵ درجه سانتیگراد) زیر گلدان، نیاز رطوبتی گیاه رو برای دو روز برآورده کنید. برای باقی روزهای هفته، یه روش اینه که سینی زیر گلدان رو کمی با آب پر کنید یا از دستگاههای رطوبتساز خانگی استفاده کنید. همچنین برای حفظ رطوبت دور گلدان، حواستون باشه که گیاه رو نزدیک دریچههایی که هوای گرم و خشک تولید میکنن نذارید و سعی کنید.
دمای مناسب نگهداری آنتوریوم
وقتی دمای خونتون خیلی سرد یا خیلی گرم نباشه، گل آنتوریوم به راحتی میتونه زنده بمونه و رشد کنه. تمام گیاهای گرمسیری تو دمای بین ۱۵ تا ۳۲ درجه سانتیگراد میتونن خوب رشد کنن و میتونن رشد مناسبی رو داشته باشن.
برای اینکه گل آنتوریوم تون سالم بمونه، بهتره دما تو شب حدود ۲۰ درجه و تو روز حدود ۲۷ درجه باشه. نگه داشتن دما تو این محدوده خیلی به سلامت گیاه کمک میکنه و میتونه به گلدهی اون هم کمک کنه. اگه تو فصل زمستون دما خیلی پایین میاد (مثلاً به ۱۰ درجه میرسه)، بهتره اگه گیاه رو بیرون از خونه نگه میدارید، به داخل بیارید تا آسیب نبینه.
نور مناسب نگهداری آنتوریوم
تو فصل زمستون، نور کمتر از بقیه فصلهاست. گل آنتوریوم میتونه کمی نور کمتر از اون چیزی که نیاز داره رو تحمل کنه، ولی هرگز با نور مستقیم و زیاد خوب کنار نمیاد. بهتره گیاه رو در جایی نگهدارید که نور مستقیم خورشید بهش نتابه و همیشه نور غیر مستقیم رو برای رشدش فراهم کنید تا گیاه بتونه رشد و گلدهی خوبی رو داشته باشه.
یادتون باشه که گل آنتوریوم تو طبیعت زیر سایه درختا رشد میکنه و در این محیطها از نور مستقیم خورشید دور میمونه و ترجیحش اینه که توی سایه باشه. اگه گل آنتوریوم رو تو نور مستقیم خورشید بذارید، برگهاش میسوزن. این یکی از اصلیترین دلایل سوختگی برگهای گل آنتوریوم هست. از طرف دیگه، اگر نور کم باشه، برگهای گیاه سبزیشون رو از دست میدن. یادمه تو یکی از پروژهها، وقتی گیاه از کمبود نور رنج میبره، فرد تولیدکننده فکر میکرد که مشکل از کمبود کود مخصوص آنتوریوم هست و همین باعث شد که آسیب بیشتری به گیاه برسه و مشکل اصلی مخفی بمونه.
تعویض گلدان آنتوریوم
تعویض گلدان آنتوریوم معمولاً هر ۱.۵ تا ۲ سال یک بار لازمه، مخصوصاً وقتی ریشه ها از ته یا سطح خاک بیرون میزنن. بهترین زمان برای این کار فصل بهار یا اوایل تابستانه، چون گیاه تو این دوره رشد بهتری داره. برای شروع، یه گلدون جدید که فقط یک سایز بزرگ تر از گلدون قبلی باشه انتخاب کنید، چون گلدون خیلی بزرگ باعث جمع شدن آب و پوسیدگی ریشه میشه. داخل گلدون جدید رو با ترکیب خاک سبک و دارای زهکشی بالا، مثل کوکوپیت، پرلیت و کوکوچیپس پر کنید. گیاه رو با دقت از گلدون قبلی خارج کنید، ریشه های آسیب دیده یا پوسیده رو ببرید و توی گلدون جدید قرار بدید. بعدش خاک رو دور ریشه بریزید و کمی فشار بدید تا گیاه ثابت بشه، ولی خاک رو زیادی فشرده نکنید که هوا جریان داشته باشه.
بعد از تعویض گلدان، آبیاری اولیه رو انجام بدید و گلدون رو توی یه جای گرم با نور غیرمستقیم بذارید. بهتره تا دو ماه اول به گیاه کود ندید، چون خاک تازه مواد مغذی کافی داره و کوددهی زودهنگام میتونه به ریشه ها آسیب بزنه. اگه بعد از تعویض گلدان گیاه دچار استرس شد و کمی افت کرد، نگران نباشید، معمولاً بعد از یکی دو هفته دوباره شاداب میشه. رعایت نکات ساده ای مثل انتخاب گلدون مناسب، خاک سبک و آبیاری متعادل باعث میشه آنتوریوم رشد خوبی داشته باشه و گلدهی بهتری بکنه.
هرس کردن آنتوریوم
هرس کردن آنتوریوم یکی از کارهای مهم برای حفظ سلامت و زیبایی گیاهه و باعث رشد بهتر و گلدهی بیشتر میشه. بهترین زمان برای هرس، اوایل بهار یا تابستونه که گیاه در حال رشد فعاله. برای شروع، برگ های زرد، خشک یا آسیب دیده رو با یه قیچی تیز و ضدعفونی شده از نزدیک ترین نقطه به ساقه ببرید. اگه ساقه های خیلی بلند و ضعیف شدن، می تونید اون ها رو هم کوتاه کنید تا گیاه ظاهر مرتب تری پیدا کنه. همچنین، گل های قدیمی و پژمرده باید از پایه چیده بشن تا انرژی گیاه به سمت تولید گلهای جدید بره.
این کار باعث میشه مواد مغذی بهتر در گیاه پخش بشه و برگ های جدید سالم تر رشد کنن. برای جلوگیری از بیماری، همیشه از ابزار تمیز برای هرس استفاده کنید و بعد از بریدن هر قسمت، قیچی رو با الکل ضدعفونی کنید. اگه برگ های سالم ولی اضافی دارید، می تونید اون ها رو برای تکثیر استفاده کنید. بعد از هرس، گیاه رو در محیطی با نور غیرمستقیم و رطوبت مناسب قرار بدید تا زودتر به شرایط جدید عادت کنه. هرس منظم نه تنها باعث میشه آنتوریوم ظاهر سرحال تری داشته باشه، بلکه از شیوع آفات و بیماری ها هم جلوگیری میکنه و گیاه رو همیشه پرپشت و شاداب نگه میداره.
برای گلدهی آنتوریوم و رشد انفجاری این گیاه این مطلب رو از دست ندید.
روش تکثیر گل آنتوریوم
تکثیر گل آنتوریوم برای فروش معمولاً از طریق قلمهها انجام میشه، اما میشه با بذر هم این گیاه رو پرورش داد. البته، گیاهی که از بذر به دست میاد، ممکنه ویژگیهای غیرقابل پیشبینی داشته باشه و بهتره بدونید که توی تکثیر با بذر ما به صورت زایشی این تکثیر رو انجام میدیم. برای جلوگیری از این مشکلات، بهتره از میوه آنتوریوم برای پرورش گیاه با بذر استفاده بشه. اگه الان گیاه آنتوریوم دارید که گل داده، میتونید از میوهاش بذر بگیرید. اگر نه، میتونید از تولیدکنندگان و فروشندگان درخواست میوه گیاه رو بکنید و از اون برای تکثیر گیاه استفاده کنید.
آنتوریوم رو می تونید به چند روش مختلف تکثیر کنید، ولی بهترین و مطمئن ترین روشها تقسیم ریشه، قلمه زدن و تکثیر با بذر هستن. هر روش رو مرحله به مرحله توضیح میدیم تا بتونید به راحتی گیاهتون رو تکثیر کنید.
۱. تکثیر آنتوریوم با تقسیم ریشه (بهترین و سریع ترین روش)
این روش مخصوص گیاهان بالغی هست که چندتا شاخه و ریشه قوی دارن.
مرحله ۱: گیاه رو از گلدون دربیارید و خاک اطراف ریشه رو به آرومی تمیز کنید.
مرحله ۲: ریشه های در هم پیچیده رو بررسی کنید و با یه چاقوی تیز یا قیچی تمیز، قسمت هایی که چندتا برگ و ریشه دارن رو جدا کنید.
مرحله ۳: هر قسمت جداشده رو تو یه گلدون جدید با خاک مناسب (ترکیب کوکوپیت، پرلیت و کوکوچیپس) بکارید.
مرحله ۴: خاک رو مرطوب کنید و گیاه رو توی نور غیرمستقیم و جای گرم قرار بدید.
بعد از چند هفته، گیاه جدید شروع به رشد میکنه و برگای تازه میده.
۲. تکثیر آنتوریوم با قلمه زدن (روش جایگزین ولی کمی کندتر)
این روش مخصوص زمانی هست که گیاهتون ساقه های بلندی داره.
مرحله ۱: یه ساقه سالم با حداقل ۲-۳ برگ انتخاب کنید و با یه چاقوی تمیز، ۱۰ تا ۱۵ سانت ازش برش بدید.
مرحله ۲: اگه تو قسمت پایین قلمه ریشه های هوایی کوچیک دیدید، این یه خبر خوبه 😍 چون باعث میشه زودتر ریشه بده.
مرحله ۳: قلمه رو توی آب تمیز یا توی خاک سبک و مرطوب (مثل ترکیب کوکوپیت و پرلیت) قرار بدید.
مرحله ۴: اگه قلمه رو توی آب گذاشتید، هر چند روز آبش رو عوض کنید تا تمیز بمونه.
مرحله ۵: بعد از ۳-۴ هفته که ریشه داد، قلمه رو توی گلدون با خاک مناسب بکارید.
معمولاً بعد از ۱-۲ ماه قلمه ها ریشه دار میشن و شروع به رشد میکنن.
۳. تکثیر آنتوریوم با بذر (روش سخت تر و زمانبر تر)
این روش بیشتر برای پرورش دهنده های حرفه ای کاربرد داره، چون طول میکشه تا گیاه رشد کنه و گل بده.
مرحله ۱: بذرهای تازه رو از گیاه مادری بگیرید یا از فروشگاه های معتبر تهیه کنید.
مرحله ۲: بذرها رو روی خاک سبک و مرطوب (مثل ترکیب پیت ماس و پرلیت) پخش کنید و یه لایه خیلی نازک خاک روشون بریزید.
مرحله ۳: روی گلدون رو با یه پلاستیک شفاف بپوشونید تا رطوبتش حفظ بشه.
مرحله ۴: گلدون رو توی جای گرم (دمای ۲۰ تا ۲۵ درجه) و با نور غیرمستقیم بذارید.
مرحله ۵: بعد از ۲ تا ۳ هفته، بذرها شروع به جوانه زدن میکنن. وقتی چندتا برگ جدید دادن، میتونید پلاستیک رو بردارید.
مرحله ۶: وقتی نشاها قوی شدن، می تونید هر کدوم رو توی یه گلدون جدا بکارید.
این روش حدود ۱ تا ۲ سال طول میکشه تا گیاه به اندازه کافی بزرگ بشه و گل بده.
کدوم روش برای شما بهتره؟
- اگه می خواید سریع نتیجه بگیرید، تقسیم ریشه بهترین گزینه ست.
- اگه گیاهتون ساقههای بلند داره، قلمه زدن گزینه خوبیه.
- اگه حوصله و زمان کافی دارید و می خواید از صفر یه گیاه جدید پرورش بدید، بذر کاشتن رو امتحان کنید.
آیا آنتوریوم سمی است؟
آنتوریوم یه گیاه سمی هست که اگه برگ یا میوه اش خورده بشه، میتونه باعث سوزش گلو، تهوع و مشکل گوارشی بشه. شیره ی گیاه هم اگه به پوست یا چشم بخوره، حساسیت ایجاد میکنه. میوه هاش هم سمی هستن، پس موقع جدا کردن بذرها حتما دستکش بپوشید. برای اینکه دردسر نشه، بهتره گیاه رو دور از دسترس بچه ها و حیوانات خونگی بذارید.
بیماری های رایج آنتوریوم
لکه برگی باکتریایی: این بیماری باعث میشه روی برگ ها لکه های قهوه ای و آبکی ایجاد بشه که کم کم بزرگ تر میشن و برگ ها رو خراب میکنن. بیشتر به خاطر رطوبت زیاد و هوای گرفته به وجود میاد. در محتوای بیماری های آنتوریوم می تونید در مورد بیماری های این گیاه بیشتر بخونید.
پوسیدگی ریشه: وقتی آبیاری زیاد بشه، ریشه ها می پوسن و گیاه زرد و پژمرده میشه. اگه از خاک بوی بدی حس کردین، یعنی ریشه ها دارن خراب میشن.
آنتراکنوز (قارچی): یه نوع قارچ هست که روی برگ ها لکه های قهوه ای درست میکنه. اگه زود درمان نشه، برگ ها خشک میشن و گیاه ضعیف میشه.
سفیدک پودری: یه لایه سفید روی برگ ها میشینه که بیشتر به خاطر رطوبت زیاد و هوای بسته رشد میکنه. اگه زیاد بشه، جلوی رشد طبیعی گیاه رو میگیره.
بیماری ویروسی آنتوریوم: این بیماری باعث میشه رشد گیاه کم بشه، رنگ برگ ها تغییر کنه و روی اون ها طرح های نامنظم ایجاد بشه. درمان نداره و بهتره گیاه آلوده رو از بقیه جدا کنید.
لکه برگی قارچی: لکه های زرد یا قهوه ای روی برگ ها ظاهر میشن که کم کم پخش میشن و باعث خراب شدن برگ ها میشن. معمولا به خاطر خیس موندن برگ ها بعد از آبیاری اتفاق می افته.
آفتاب سوختگی: اگه گیاه رو تو نور مستقیم و شدید بذارید، برگ ها زرد یا قهوه ای میشن و نوکشون خشک و سوخته میشه.
حمله آفات (شته، کنه، شپشک): این حشرات روی برگ ها و ساقه گیاه جمع میشن، شیره اون رو می مکن و باعث ضعیف شدن و تغییر رنگ برگ ها میشن. شپشک ها معمولا یه ماده چسبناک روی برگ ها جا میذارن.
سوالات متداول درباره آنتوریوم
امیدواریم با مطالبی که توی این مطلب بهتون آموزش دادیم بتونید به طور حرفه ای نگهداری گل آنتوریوم در خانه داشته باشید و بتونید یک گیاه زیبا و دوست داشتنی رو به صورت تزئینی توی خونه تون نگهداری کنید. امیدوارم توی پروسه ی نگهداری این گیاه بهتون خوش بگذره! به نظر شما بهترین کود برای این گیاه چیه؟