شاید بتوانیم بگویم یکی از خاص ترین و زیباترین گیاهان آپارتمانی که میشه در خانه نگهداری کرد و رشد خیلی خوبی هم داره شفلرا هست، به ظاهر جالب و عجیب شفلرا نگاه کنید، انگار از یک سیاره دیگری به زمین آمده. نگهداری گیاه شفلرا، در کنار زیبایی این گیاه هم جزو گیاهان سمی هست که باید مراقب باشید کودک و حیوانات خانگی برگ اون رو نخورن. گیاه شفلرا رو با نام دیگری چون گیاه چتری هم میشناسن که اگه شرایط درست نگهداری رو رعایت کنید شاهد گلهای زیبای آن ها خواهید بود.
برای گلدهی یادتون باشه که اگه اون رو در باغچه بکارید و تغذیه رو به درستی انجام دهید، ممکن هست شاهد شکوفه‌های سفید، صورتی و شاخک مانند اون باشید.
زیبایی بی‌حد و حصر، رشد سریع و همینطور مراقبت آسان از گیاه شفلرا از دلایل محبوبیت اون هست. برای آنکه در نگهداری از گیاه شفلرا سنگ تمام بذارید و طراوات اون رو در منزل‌تان همیشگی کنید، این مقاله از سایت گلت رو حتما مطالعه کنید.
معرفی گیاه شفلرا
نام علمی این گیاه Schefflera است که دو گونه رایج داره، این گیاه از خانواده بزرگ Araliaceae «آرالیاسه» به حساب میاد و بومی استرالیا هست، برگها سبز رنگ روشن و براق و چرمی با دمبرگهای بلند و در بخش انتهای برگهای پنجه ای شکل، البته نوع ابلق هم داره. این گیاه در شرایط ایده آل و مناطق بومی خود ۳ الی ۴ متر هم رشد میکند ولی در اپارتمان بیشتر از ۲ متر رشد نخواهد کرد و باید حتما برای آن قیم تهیه کنید تا ساقه گیاه نشکنه.
به شفلرا گیاه چتری هم میگن این نام به خاطر برگها چتری شکل آن هست، دمبرگهای گل شفلرا بلند هست و در بخش انتهایی آن، برگهای پنجه‌ای شکل قرار دارن که ابتدا دارای ۳ برگچه هست و سپس تعداد برگچه‌ها به ۸ عدد میرسه. به همین علت به آن گیاه چتری، درخت چتر هم میگن، جالبه بدونید از شفلرا هم میشه بونسای تهیه کرد.
اگه به دنبال یک طبیعت بکر برای خانه‌تان هستید، خرید گیاه شفلرا ایده‌ای بی‌نظیر هست. با رعایت کردن نکات طلایی برای نگهداری از گیاه شفلرا برگهای چتر مانند چرمی و براقش طراوت نشاط آوری را نثارتان خواهد کرد.
آیا شفلرا سمی است؟
این گیاه جزو گیاهان سمی هست، گل شفلرا حاوی کلسیم اکسالاته که اگر خورده بشه موجب سوزش و التهاب در نواحی لب‌ها، دهان و زبان و در بعضی موارد مشاهده شده که باعث استفراغ و اسهال میشه پس توجه کنید که باید از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگهداری شود.
شرایط مراقبت از شفلرا
این گیاه نیاز خیلی خاصی نداره ولی میتونید با رعایت نکات خیلی کوچک رشد خیلی خوبی از اون انتظار داشته باشید، نور فیلتر شده و نسبتا زیاد، خاک غنی و کمی اسیدی، آبیاری متوسط، دمای معمول اتاق برای این گیاه خوبه که در ادامه تک تک موارد رو مورد بررسی قرار میدیم.
گیاه شفلرا برای رشد چقدر نور میخواد؟
این گیاه برای رشد خوب به نور نسبتا زیاد ولی فیلتر شده نیاز داره، یعنی سعی کنید پشت پنجره جنوبی یا شرقی که با پرده یا شیشه مات فیلتر شده قرار بدید، در غیر این صورت از پنجره حدود ۱ الی ۱.۵ متر فاصله داشته باشه چون نور مستقیم و خیلی زیاد باعث سوختگی برگها خواهد شد.
این گیاه روزانه ۵ الی ۷ ساعت نور نیاز داره و اگه نور خوبی براش فراهم نشه رنگ برگها کمرنگ خواهد شد، گونه ابلق این گیاه به نور خیلی بیشتری نیاز داره و اگه بخش های ابلق آن از بین برود یعنی نور کافی دریافت نمیکنه. زیاد شدن فاصله برگها نشانه کم بودن نور هست.
توجه داشته باشید که این گیاه جزو گیاهان مقاوم به نور کم هم هست و میتواند کمبود نور رو تا حدی تحمل کنه ولی نباید انتظار رشد خوب از اون داشته باشید.
آبیاری شفلرا
شفلرا گیاه مقاومی به آبیاری کم هست و اگر یادتون بره و اون رو آبیاری نکنید مشکلی براش پیش نمیاد ولی قاتل اصلی این گیاه آبیاری زیاد هست که موجب پوسیدگی ریشه و ساقه گیاه میشه. اگر مشاهده کردید که برگهای گیاه آویزان شدن نشون میده که میزان آبیاری کم بوده و برای رفع مشکل بهتره گلدان را به مدت ۱۵ دقیقه در داخل تشت آب قرار بدید تا ریشه آب مورد نیاز رو جذب کنه.
شفلرا چقدر رطوبت نیاز داره؟
در نگهداری شفلرا به این نکته توجه کنید که این گیاه به آبیاری خیلی زیاد نیاز نداره و بین دو آبیاری حتما خاک گلدان تا عمق ۳ الی ۴ سانتی متری خشک بشه و سپس گلدان رو آبیاری کنید. همچنین در زمستان میزان آبیاری کاهش پیدا میکنه. آبیاری زیاد باعث پوسیدگی ریشه و ایجاد نقاط سیاه روی قسمت سفید میشه. زرد شدن و ریزش برگهای گل شفلرا نشانه آبیاری زیاد هست.
گیاه شفلرا بومی مناطق گرمسیریه پس رطوبت حدود ۴۰ الی ۵۰ درصدی رو نیاز داره و برای تامین این رطوبت میتونید از جزیره و یا دستگاه بخور استفاده کنید، توجه کنید که غبارپاشی برای این گیاه خوبه اگر نکات کلیدی غبارپاشی رو براش رعایت کنید. پس یادتون نره که هفته ای ۲ بار چه تابستان و چه در زمستان غبارپاشی انجام بشه، در غیر این صورت و یا بالا بودن خشکی هوا زیر گلدان رو از سنگ ریزه پرکنید تا رطوبت پایدار به وجود بیاد.
بهترین دما برای رشد گل شفلرا چقدره؟
حداکثر دما برای شفلرا در تابستان ۲۷ درجه و در زمستان دمای حداقل تاکید میکنم دمای حداقل ۱۸ درجه سانتی گراد باشه، اگه دما به بیش از این مقدار رسید حتما باید گلدان رو به جایی که هوای ملایمی داره انتقال بدین و یا میزان رطوبت و آبیاری رو افزایش بدید تا گیاه دچار سوختگی نوک برگ و تشنگی نشه.
توجه داشته باشید که این گیاه رو به هیچ وجه در مقابل وسایل گرمایشی و یا سرمایشی قرار ندید چون باعث ریزش برگهای اون میشه و اگر در مانطق سردسیر زندگی میکنید فصل زمستان کنار پنجره قرار ندید.
خاک مناسب گیاه شفلرا
این گیاه خاک کمی اسیدی رو دوست داره، ولی توجه کنید که خاک مناسب علاوه بر کمی اسیدی بودن باید غنی و سبک باشه که پس از ابیاری آب رو از خودش عبور بده، میتونید از ترکیب خاک برگ + کمی خاک باغچه + پرلیت (یا ماسه ) برای ترکیب خاک استفاده کنید البته ترکیب پرلیت + پیت ماس +کوکوپیت هم برای این گیاه خوبه، اگه تجربه ترکیب خاک رو ندارید میتونید از خاک آماده هم استفاده کنید.
کوددهی
این گیاه در فصل رشد خود یعنی از اوایل بهار تا اواخر تابستان هر دو هفته یکبار باید با استفاده از کودهای مخصوص گیاهان زینتی مانند ۱۲۱۲۳۶ یا ۲۰۲۰۲۰ یا ۱۰۱۰۱۰و یا کودهای مشابه تغذیه بشه تا بتونه رشد خوبی داشته باشه؛ توجه کنید که کوددهی باید در فصول سرد سال متوقف و یا کاهش پیدا کنه چون اجازه نمیده تا گیاه در این فصل استراحت بکنه.
بهترین زمان برای تعویض گلدان شفلرا
گیاه شفلرا اگه جوان باشه هر سال دوبار نیاز به تعویض گلدان داره و با بالا رفتن سن گیاه این عدد کاهش پیدا کرده اول به هر سال یکبار و بعد از آن به هر دوسال یکبار میرسه. اگه تعویض گلدان برای شما مقدور نیست خاک های سطحی رو با خاک جدید و غنی شده تعویض کنید.
آیا برگهای شفلرا را تمیز کنیم؟
بله برای اینکه گیاه بتونه به خوبی فتوسنتز بکنه تمیز کردن برگهای لازم هست، غبار پاشی جهت تامین رطوبت برای تمیز نگهداشتن برگها کافیه در صورت وجود گرد و غبار زیاد با اسفنج یا پارچه مرطوب آنها رو تمیز کنید.
نگهداری گیاه شفلرا، هرس شفلرا
بله، این گیاه مدام و در فصول مختلف نیاز به هرس داره چون اگه هرس نشه شکل کلی گیاه بدقواره خواهد شد و زیبایی اون کاهش پیدا میکند. همچنین اگه گیاه شما نور کافی دریافت نمیکنه برگهای بالایی اجازه رسیدن نور به برگهای زیرین را نمیدن و حتما باید هرس کنید.
برای هرس کردن کافیه گیاه رو بررسی کنید و هر بخشی که حس میکنید اضافی هست از گیاه جدا کنید و یا یک شکل کلی از گیاه در ذهن خود داشته باشید و بخش های اضافی رو با استفاده از قیچی تیز و استریل شده برش بزنید.
انواع شفلرا در نگهداری گیاه شفلرا
شفلرا دو گونه اکتینوفیلا و اربوریکولا داره که در ادامه به صورت مختصر تفاوت هر کدام رو بهتون میگم.
- یکی از مشهورترین گونه های شفلرا ، شفلرا اکتینوفیلا (Schefflera actinophylla) هست که دارای برگهای لوزی شکل هست جالب هست بدونید که اندازه برگهای آن میتونه تا ۱۵ سانتی متر هم برسه، دارای برگهای سبز درشت و کشیده‌ای است و معمولا ارتفاع این نوع از گیاه شفلرا به ۵ متر می‌رسد.
- شفلرا اربوریکولا (Schefflera arboricola) رو میشه گونه کوچک از شفلرا دانست، برگهای این گونه بین ۵ الی ۸ سانتی متر میشه و به شکل توده ای رشد میکنه، معمولا روی برگ نقاط کرم رنگی هم داره.
نحوه تکثیر شفلرا
این گیاه رو میشه به ۳ روش مختلف اعم از تکثیر ساقه، کاشت بذر، خوابانیدن ساقه تکثیر کرد که در مطلبی جداگانه تک تک روش ها رو بررسی میکنیم ولی در ادامه ۲ روش معمول رو بهتون به صورت مختصر آموزش میدم.
تکثیر شفلرا از طریق کاشت بذر
بذرها را در سینی بذر حاوی کمپوست بذر و قلمه به صورت پراکنده، بکارید و در دمای ۲۰ درجه نگاه دارید وقتی که نهال های بذری به طول ۲٫۵-۴ سانتیمتر رسیدن، اونها رو بیرون آورده و هر یک را در گلدانی با قطر دهانه ۶ سانتیمتر و حاوی کمپوست گلدانی بکارید و در نور مناسب و کافی قرار دهید.
تکثیر شفلرا از طریق قلمه زدن ساقه
در روش قلمه، قلمه هایی به طول ۸-۱۰ سانتیمتر، با قیچی باغبانی جدا و انتهای آن ها را در پودر هورمون ریشه زایی فرو برده و هر کدام رو در گلدانی با قطر دهانه ۶-۹ سانتیمتر، حاوی کمپوست بذر و قلمه بکارید و اونها رو با کیسه پلاستیکی شفاف بپوشونید. دما را روی ۲۱ تا ۲۴ درجه سانتیگراد تنظیم کرده و قلمه ها را دور از تابش مستقیم خورشید بذارید. خاک باید مرطوب باشه اما خیس بودن زیاد از حد خاک هم باعث فساد ریشه می شه. پس از یک ماه که ریشه دهی انجام شد، کیسه پلاستیکی رو از روی قلمه بردارید. سپس گیاه رو به گلدانی با قطر دهانه ۱۳ سانتیمتر حاوی کمپوست گلدانی منتقل کنید.
آیا شفلرا گل میده؟
گلدهی شفلرا در خانه و آپارتمانی خیلی بعید هست مگر اینکه در نگهداری اون خیلی حرفه ای باشید، پس زیاد انتظار گلدهی از این گیاه نداشته باشید و به جذابیت برگهای اون فکر کنید.
میوه شفلرا در جنگل ها غذای خوبی برای پرندگانه.
گل های گل شفلرا به صورت زیر است که در محیط آپارتمان کمتر به گل می نشینه.
مشکلات و بیماری های گیاه شفلرا
بررسی تمامی مشکلات و بیماری های شفلرا، ولی در ادامه به صورت خلاصه برخی از مشکلات رایج رو مورد بررسی قرار میدیم.
چرا تعداد برگچه های گیاه جوان کم میشه؟
این کاملا طبیعیه چون با رسیدن سن گیاه به سن بلوغ تعداد برگچه ها به ۷ خواهد رسید.
چرا واریته های ابلق شفلرا سبز میشن؟
این مشکل نشون میده که نور دریافتی گیاه بسیار کم هست و اولین نشانه کم بودن نور سبز شدن بخش های ابلق گیاه است پس گیاه را به محلی با نور زیاد منتقل کنید، توجه کنید که گونه های ابلق نور بیشتری نیاز دارن.
علت منحرف و دراز شدن ساقه ها و زیاد شدن فاصله برگها چیست؟
هوا محل نگهداری گیاه خیلی گرمه، گلدان رو به محل خنک تر و مملو از اکسیژن منتقل نمایید، در این مدت غبارپاشی انجام ندید.
علت پژمرده شدن شفلرا چیست؟ نگهداری گیاه شفلرا
این مشکل نشان میده که گیاه بسیار تشنه هست پس گلدان رو در داخل تشت آب به مدت ۱۵ دقیقه قرار دهید تا کاملا سیراب بشه.
وجود لک های قهوه ای روی ساقه ها، دمبرگها و سطح زیرین برگها
سطح زیرین برگها رو با سم حشره کش نفوذی سمپاشی و پس از ۴۸ ساعت لکه ها را با برس مخصوص پاک کنید.
زرد شدن برگها و وجود تار عنکبوت زیر برگها
این مشکل نشان میده که گیاه شما دچار آفت کنه شده، عامل آن کنه ریز قرمز هست، گیاه رو هر ۱۴ روز یکبار با سم کنه کش سمپاشی نمایید تا علایم برطرف بشه، غبارپاشی در کاهش آفت مؤثر هست.
علت وجود زخم های پنبه ای سفید رنگ روی دمبرگها
عامل آن حشره آفت هست هر ۲ هفته یکبار با سم حشره کش نفوذی سمپاشی نمایید تا علایم برطرف بشه.
علت زرد شدن و ریزش برگهای شفلرا چیست؟
این نشانه نشون میده که شما آبیاری رو خیلی زیاد انجام دادید، اجازه دهید سطح خاک گلدان در فاصله بین دو آبیاری خشک و سپس آبیاری نمایید، زهکشی گلدان رو هم مورد بررسی قرار بدید چون نداشتن زهکش خوب هم باعث این مشکل میشه، بعد از آبیاری باید آب اضافی از زیر گلدان خارج بشه
علت رنگ پریدگی و زرد شدن برگها چیست؟
کمبود عناصر در خاک گلدان مشهود است، کمبود را با تغذیه مصنوعی هر ۲ هفته یکبار جبران کنید.
برگها بدشکل و روی برگها چسبناک و حشرات سبز رنگی هست
آفات رو با سم نفوذی یا جذبی هر هفته سمپاشی کنید تا علایم برطرف گردند.
سایر بیماری های شفلرا ، نگهداری گیاه شفلرا
حشرات سپردار، تریپس و شپشک های آردآلود جز آفات شفلرا محسوب می شه. کنه قرمز، آفت عمده شفلرا در هوای خشک می هست. قسمت زیرین برگها رو از نظر تار عنکبوت بررسی و در صورت مشاهده با کنه کش اون رو از بین ببرید. لکه‌های قهوه‌ای روی ساقه‌ها، دمبرگ ها و سطح زیرین برگ ها، برگ ها بد شکل و چسبناک و حشرات سبز رنگی روی آنها همه از علائم آفات روی گیاه است که باید با سم مناسب مثل دیازینون سمپاشی و آفت مورد نظر را از بین ببره.
قارچ پیتیوم : از بیماری‌های این گیاه می‌توان به خشکیدگی قلمه‌ها و گیاهچه‌های جوان آن اشاره کرد که نتیجه وجود قارچ پیتیوم در بستر ریشه زایی هست. در مورد این بیماری، پیشگیری نقش اصلی رو ایفا میکند. بنابراین باید از اولاً از گیاهان مادری قلمه تهیه کرد، که سالم و عاری از هرگونه بیماری هستن و دوماً از بستر کاشت ضدعفونی شده استفاده کرد.
سوختگی برگ با عامل باکتریایی : بیماری دیگر گیاه شفلرا هست که ابتدا بر روی برگها لکه‌های سیاه رنگی شکل می‌گیرد و در نتیجه آن تعداد زیادی از برگهای گیاه می‌ریزن و گیاه به شدت ضعیف میشه. در این بیماری نیز پیشگیری بهتر از درمانه.
شرایط مرطوب برگسار به شیوع این بیماری کمک میکنه بنابراین سعی کنید خاک زهکش خوبی داشته باشه و برگسار نیز در زمان آبیاری مرطوب نشوند. برگهای آلوده رو به محض مشاهده جدا کرده و حتما آنان رو از بین ببرید.اصولا وجود برگهای آلوده به بیماری در روی خاک و باقی گذاشتن آنان برای مدتی میتواند یکی از عوامل شیوع عامل بیماری‌زا باشه.
بیماری لکه برگی قارچی: موجب ظهور لکه‌های قهوه ای روی برگ گیاه و ساقه میشه. لکه برگی فیتوفترا بیشتر بر روی برگهایی که در قسمت پایین گیاه و در نزدیکی سطح خاک هستن لکه ایجاد میکند و لکه برگی سرکوسپورا در سطح زیرین برگ لکه‌هایی آبدار بوجود می‌آورن که در اثر آن برگ زرد و پژمرده میشه.
زخم‌ها بعدا قرمز – قهوه‌ای میشن و حاشیه آنها زرد رنگ هست. مرطوب شدن برگها در طی آبیاری و تراکم بیش از اندازه برگسار و جلوگیری از تهویه مناسب هوا از جمله شرایط مناسب برای شیوع بیماری‌های قارچی هست. اگه آلودگی به چند برگ محدود شده است آن برگها رو از گیاه جدا کنید اما در صورتی که بیماری در حال گسترش و شیوع است میتونید از سموم قارچکش برای از بین بردن این بیماری‌ها استفاده کنید.
بیماری ادم(oedema): زمانی ایجاد میشه که گیاه شفلرا بیشتر از آنچه که از طریق برگ‌هایش آب از دست بده آب جذب میکنه بنابراین زخم‌های آبکی بر روی برگسار شکل می‌گیره و برگها زرد می‌شوند و می‌ریزن. زمانی که هوا سرد هست اما آبیاری رو ادامه می دهید این مشکل ممکن پیش میاد. بنابراین آبیاری رو با توجه به شرایط دمای محیط انجام دهید.
سفیدک پودری: بیماری قارچی هست که این گیاه رو گرفتار می کنه؛ که پودری سفید رنگ بر روی برگسار ایجاد میشه. این بیماری به خصوص در هوای مرطوب ایجاد میشه و نتیجه آن ضعیف شدن گیاه هست. برای مبارزه با این بیماری باید از قارچکش استفاده کرد.
در این مطلب سعی کردیم همه آنچه در مورد روش نگهداری گیاه شفلرا لازم است بدانید را برای شما تشریح کنیم، چنانچه مطلبی ناگفته مانده است و یا پرسشی در ذهن شماست که نیاز به مشاوره تخصصی روی گیاه خود دارید، می‌توانید سوالات خود را از طریق کامنت مطرح نمایید.
