اگه دوست دارید که بونسای شما سال‌های سال سرحال و شاداب بمونه، یکی از نکات مهم اینه که جای مناسبی توی خونه براش پیدا کنید و توی اون محل نگهداری کنید. چون اگه این کارو درست انجام بدید، گیاه میتونه برای مدت طولانی سالم بمونه و بتونه رشد مناسبی رو داشته باشه. اما اگه جای درستی براش انتخاب نکنید، بونسای نه تنها خوب رشد نمی‌کنه، بلکه ممکنه کم‌کم پژمرده بشه و از بین بره. این اتفاق میتونه باعث بشه که شما از نگهداری گل و گیاه دل‌سرد بشید و دیگه تمایلی به ادامه این کار نداشته باشید. در ادامه همراه گلت باشید تا مهم ترین نکات پرورش بونسای رو به شما بگیم! 🌼
پس، یکی از اصول اولیه نگهداری بونسای در خانه اینه که جای مناسبی براش پیدا کنید. بنابراین بهتره که حوصله کنید، شرایط نگهداری هر بونسای رو بخونید و گیاهی رو بخرید که با شرایط خونه‌تون سازگار باشه. باید به عواملی مثل نور، سایه، نحوه آبیاری، رطوبت و حتی میزان تحمل گیاه در صورت اینکه بعضی وقت‌ها فراموش کنید بهش رسیدگی کنید، توجه کنید. اگه اولین باره که بونسای می‌خرید، حتماً این موارد رو در نظر بگیرید تا گیاهتون سالم بمونه و خوب رشد کنه.
نگهداری بونسای در خانه
حالا که شما زحمت کشیدید و بونسای خودتون رو درست کردید یا خریدید، دوست دارید اونو جایی تو خونه بذارید که همه بتونن ببیننش و از تماشای اون لذت ببرن و انرژی مثبت بگیرن🤩. البته باید دقت کنید که جایی که بونسای رو میذارید نور کافی داشته باشه و از باد کولر و هوای سرد هم در امان باشه.
برای اینکه بونسای شما همچنان زیبا بمونه و حتی جلوه‌اش بیشتر بشه، بهتره اونو جلوی یک پس‌زمینه ساده و کم‌رنگ بذارید. همچنین از قرار دادن بونسای در کنار تلویزیون یا وسایل صوتی و تصویری دیگه یا پشت پنجره‌هایی که آفتاب شدید بهشون می‌تابه، خودداری کنید. اینطوری می‌تونید مطمئن باشید که بونسای‌تون توی شرایط خوبی نگهداری میشه و همیشه زیبا و سالم می‌مونه.
بن‌سای فقط یه گیاه آپارتمانی ساده نیست، بلکه ترکیبی از هنر و علم باغبانی ست. به همین خاطر نحوه نگهداری و پرورشش با گیاهان دیگه فرق داره چون ساختارش تغییر کرده و شما باید به نکات بیشتری در نگهداری این گیاه دقت داشته باشید.
نگهداری بن‌سای در تابستون
تو تابستون که هوا گرمه و گلدونش هم کوچیکه، طبیعی هست که خاک اون سریع خشک بشه و نیاز به آبیاری بیشتری داشته باشه. مطلب هرس بونسای از مقالات مرتبط هست که میتونه بدردتون بخوره!
نگهداری بن‌سای در زمستون
تو زمستون و فصل یخبندان، گیاهاتون رو از فضای باز به داخل خونه یا یه جای خنک مثل راه‌پله یا پارکینگ که نور داره منتقل کنید. نباید بیش از حد بهشون آب بدید، فقط خاکشون رو مرطوب نگه دارید، نه خیس. خاک مرطوب یعنی اگه یه مقدار ازش رو تو دستتون فشار بدید، شکل بگیره ولی با یه فشار کوچیک از هم جدا بشه. همچنین نباید بن‌سای رو از فضای باز مستقیم به جای گرم داخل آپارتمان بیارید، چون گیاه از خواب زمستونی بیدار میشه و شروع به رشد می‌کنه که براش ضرر داره.
نکات مهم: هیچ‌وقت انواع بن‌سای آپارتمانی رو نزدیک آتیش و دمای بالا مثل شومینه یا دستگاه‌های تولید حرارت مثل رادیاتور و بخاری قرار ندید.
گیاه‌ها مثل انسان‌ها علائمی می‌دن که می‌توان از اونها نیازهاشون رو درک کرد. بنابراین، وقتی مشاهده می‌کنیم که گیاهان علائمی مثل زردی برگ‌ها، خشک شدن ساقه، یا کمبود رشد دارند، باید سریعاً به اقدامات لازم بپردازیم تا اونها رو سالم و شاداب نگه داریم.
واقعیت این هست که برای هر نوع هرس بن‌سای یا برش بر روی درختچه، از جمله ریشه، ساقه و قلمه (که برای تکثیر بن‌سای مورد استفاده قرار می‌گیره)، وسیله برش باید تیز و با دقت انجام بشه. استفاده از وسایل تیز و حساسیت در انجام این کارها از جلوگیری از له شدن آوندها و ایجاد اختلالات در رشد و توسعه گیاهان جلوگیری می‌کنه.
نگهداری و آبیاری بونسای در زمان مسافرت
اگه همه اعضای خانواده قصد مسافرت دارن و کسی تو خانه نمی‌مونه، می‌تونید از چند راهکار برای مراقبت از بنسایتون تو زمان مسافرت استفاده کنید:
- درخواست کمک از یک نفر دیگر: از یکی از اعضای خانواده یا یک دوست نزدیک خواهش کنید که در زمان نبودن شما به آبیاری و مراقبت از گیاهان تون بپردازن. در عوض، شما نیز می‌تونید در غیبت اونها، به مسائل خاصی کمک کنید. این تبادل خدمات میتونه به هر دو طرف کمک کنه.
- استفاده از سیستم‌های خودکار: اگه امکان داره، از سیستم‌های آبیاری خودکار مانند تایمرهای آبیاری یا دستگاه‌های خودکار آبیاری استفاده کنید. این دستگاه‌ها می‌تونن به صورت خودکار آب رو به گیاه تون برسونن.
- انتخاب گیاهان مقاوم: در صورتی که مسافرت برای مدت زمان طولانی‌تری هست و امکان مراقبت از گیاهانتون وجود نداره، می‌تونید از گیاهانی که به طور معمول کمتر نیاز به آب دارن و مقاومت بیشتری دارن استفاده کنید.
آبیاری هوشمند بونسای در زمان مسافرت
از این راهکارها استفاده کنید و با خیال راحت به مسافرت برید.
- استفاده از تشت یا لگن آب:
- یک تشت یا لگن آب را پر از آب کنید و روی چهار پایه‌ای قرار دهید.
- گلدان‌هایتان رو درون تشت یا لگن آب قرار دهید، به گونه‌ای که ته لگن آب فقط کمی بالاتر از سطح گلدان‌ها باشه.
- با قرار دادن گلدان‌های خالی یا اشیای دیگر زیر گلدان‌های کوچک، اونها رو هم سطح کنید.
- رشته‌ی پنبه رو از داخل ظرف آب بر روی خاک گلدان هدایت کرده و سر اون رو روی خاک گلدان قرار دهید و با کلیپس، انتهای اون رو در خاک محکم کنید.
- آب از طریق ریسمان‌ها به خاک منتقل میشه و گیاه تون رو مرطوب نگه می‌داره.
- استفاده از بطری نوشابه:
- یک بطری نوشابه خالی و تمیز رو سوراخ کنید و آب رو درون اون بریزید تا کمی هوا در آن باقی بمونه.
- بطری رو به طور مایل روی خاک گلدان نصب کنید.
- در انتهای بطری یک سوراخ ریز ایجاد کنید تا آب به طور قطره‌ای از آن خارج بشه و خاک رو مرطوب نگه داره.
با این روش‌ها می‌تونید در غیاب خود، گیاهانتون رو به راحتی مرطوب نگه دارید.
- استفاده از سطل یا گلدان مستطیل شکل:
- برای این کار، اول باید یه گلدان یا سطل مستطیل شکل بدون سوراخ بگیرید. بعد دهانه‌ی این گلدان یا سطل رو اندازه‌ای بزرگتر از ته گلدانتون بگیرید.
- مقدار کمی آب رو در سطل بریزید. فقط کافیه که وقتی گلدانتون رو روش میذارید، کمی از پایین گلدان در آب فرو بره و آب رو جذب کنه.
- حواستون باشه که آب با ته گلدان تماس نگیره، یعنی یه فاصله‌ای بینشون باشه.
- آب تدریجی از طریق سوراخ‌های پایین سطل به خاک گلدان جذب میشه و خاک رو مرطوب نگه می‌داره و میتونه نیاز آبی گیاه رو رفع کنه.
- استفاده از کیسه نایلونی برای آبیاری:
- اگه گلدان مستطیل شکل رو پیدا نکردید، می‌تونید از یه گلدان گرد استفاده کنید. فقط لازمه که با یه حوله‌ی ضخیم یا ابرپارچه سوراخ‌های پایین گلدان رو ببندید.
- روز قبل از مسافرت، گلدانتون رو آبیاری کنید و بعد که اطمینان حاصل شد که آب از سوراخ‌های پایین گلدان خارج شده، گلدان رو داخل یه کیسه نایلونی شفاف بریزید و اون رو ببندید. اینجوری هوای داخل کیسه نمی‌تونه خارج بشه و آب تدریجی به خاک جذب میشه.
همینطور یک روز قبل از حرکت، می‌تونید این سیستم‌ها رو تست کنید تا اطمینان حاصل کنید که وقتی خونه نبودید، همه چیز به خوبی کار می‌کنه.
برای نگهداری بن سای تون در مدت غیاب، می‌تونید از یه تشت یا لگن استفاده کنید. اول تشت یا لگن رو با آب پر کنید و یه قطعه آجر یا هر چیز دیگه‌ای که میتونه به عنوان پایه استفاده بشه، توی اون قرار بدید. بعد گلدان بن سایتون رو روی اون قطعه آجر یا پایه قرار بدید.
وقتی گلدون رو روی تشت یا لگن میذارید، آب کمی از زیر گلدان داخل آب تشت یا لگن می‌ریزه. اینجوری هوا بعد از تبخیر، داخل کیسه‌ی نایلونی که گلدان رو داخلش قرار می‌دید جمع میشه و باز هم از طریق شاخه‌ها و برگ‌های گیاه جذب میشه. این روش به شما اطمینان میده که گیاهتون همیشه آب کافی رو داره و مسافرتتون رو بدون نگرانی می‌کنه. این روش برای مسافرت‌های کوتاه مدت خیلی مناسبه و میتونی توی خونه ازش استفاده کنید.
اگه می‌خواید برای مدت طولانی‌تری مثل تعطیلات یا سفرهای بلند مدت، از این روش استفاده کنید، می‌تونید از یه تشت یا لگن بزرگتر با دهانه‌ی کمی بزرگتر از گلدانتون استفاده کنید و مثل روش قبلی عمل کنید.
نگهداری بونسای در فضای آزاد
بیشتر بن‌سای‌هایی که برای فضای باز اصلاح می‌شن، از موادی مثل چوب‌های محکم و مقاوم ساخته می‌شن که حتی توی هوای بارانی و آفتابی هم می‌تونند خوب عمل کنن و بتونن به بقای خودشون ادامه بدن. شما می تونید با خرید سم و قارچکش گیاهان آپارتمانی از گلت از بیماری های احتمالی که در فضای آزاد پیشگیری کنید.
قبل از اینکه بن‌سای رو خریداری کنید، بهتره فکر کنید که کجا قرار بدیدش. بهتره جایی باشه که آسون بتونید بهش آب بدید، کود بدید و اگه لازم بود، هرسش کنید. همچنین حتماً از دسترس حیوانات خانگی و پرندگان در امان باشه تا سالم بمونه!
محل قرار دادن این گیاه باید دور از دود و گرد و غبار باشه و هوا بتونه راحت رفت و آمد کنه. ولی حتماً باید از بادهای قوی هم محافظتش کنید، به طور مخصوص اگه روی لبه پنجره یا دیوار کوتاه حیاط قرار می‌دید. اگه اینجوریه، حتماً با وسایل مختلف بن‌سای رو محکم کنید تا جای شونو ایمن‌تر کنید.
به جز تابستون، که شرایط هوایی شبیه به تهرانه، باید بن‌سای رو توی جایی قرار بدید که آفتاب کمتری ببینه.
تو زمستون، شرایط نگهداری بن‌سای فضای باز باید به شکلی باشه که بشه اونارو به جایی امن و خنک و کم نور منتقل کرد.
می‌تونید اونا رو توی طاقچه‌هایی که به دیوار پارکینگ یا حیاط وصل شدن، یا روی دیوارهای کوتاه یا پایه‌هایی که ارتفاعشون مثل ارتفاع یک میزه و از نظر ارتفاع با هم متفاوتند، قرار بدید.
ممکنه برخی خونه‌ها ساختارشون باعث بشه هیچ یک از این راهنمایی‌های نگهداری بونسای باهاشون جور در نیاد. ولی مهم اینه که هدف و شرایط استقرار و محافظت از اونا برای شما مشخص و واضح شده. از خلاقیت و ابتکار خودتون با رعایت این نکات استفاده کنید تا بتونید بنسایتون رو به خونتون ببرید. به نظر شما بهترین نکته نگهداری بونسای چیه؟
