جوانه زنی بذر مهم ترین مرحله در رشد گیاهان هست. در این فرایند بذر از حالت خواب خارج میشه و باشکست پوسته و جذب آب رشد ریشه و ساقه شروع میشه و در ادامه تبدیل به یک گیاه بالغ میشه. عواملی مثل شرایط نگهداری بذر و شرایط محیطی و… در سرعت روند این فرایند به شدت تاثیر گذار هست.
در ادامه این مطلب از گلت، اپلیکیشن تشخیص گیاه با عکس شما رو با روش جوانه زنی بذر و تکنیک جوانه زنی بذر آشنا میکنیم.
عوامل محیطی تاثیر گذار بر جوانه زنی بذر
عوامل محیطی مختلف میتونن روی جوانه زنی بذر تاثیر مثبت یا منفی داشته باشن؛ راستی اگه تو فکر خرید بذر هستید کافیه روی لینک کلیک کنید و لیستی از بهترین بذر ها با قوه نامیه بالا و با قیمت مناسب ببینید. این عوامل عبارتند از:
۱. رطوبت
اولین عامل برای شروع جوانه زنی بذر، رطوبت هست که باعث میشه فعالیت های متابولیکی بذر آغاز بشه. محیط هایی با رطوبت کم یا خشک، روند جوانه زنی رو با اختلال مواجه میکنن و باعث عدم موفقیت جوانه زنی بذر میشن.
۲. دما
مناسب بودن دما نقش حیاتی در جوانه زنی بذر داره. دمای معتدل مناسب ترین دما برای اکثر بذر هاست و دما های بالا یا خیلی پایین ممکنه باعث آسیب به بذر بشن و بذر قدرت جوانه زنیش رو از دست بده. تامین دمای مناسب سرعت جوانه زنی بذر رو بیشتر میکنه.
۳. نور
یکی دیگر از عوامل کلیدی در جوانه زنی بذر، نور هست. همه بذر ها برای جوانه زنی، به نور نیاز دارن اما نوع بذر تعیین کننده مقدار نیاز و شدت نور هست. البته گفتنی هست که برخی از بذر ها در تاریکی بهتر جوانه میزنن.
۴. اکسیژن
وجود اکسیژن برای جوانه زنی بذر ها ضروری هست و به همین دلیل نباید اجازه بدید خاک کاملا خیس باشه چون مانع از رسیدن اکسیژن به بذر میشه. بافت خاک باید متوسط باشه، نه فشرده نه خیلی سبک، تا اکسیژن مورد نیاز بذر فراهم بشه.
۵. سطح کشت بذر
سطح باید با توجه به اندازه بذر آماده بشه و بذر حتما باید مستقیما روی سطح خاک کاشته بشه و لایه نازکی از خاک روی اون قرار بگیره به طوری که عوامل معرفی شده، بتونن روی بذر اثر بزارن. برای جوانه زنی بهتر خرید بذر سبزیجات بهتره لایه بسیار نازکی از خاک رو روی بذر اونها قرار بدید.
انواع جوانه زنی بذر
جوانه زنی بذر به دو روش اتفاق میفته:
-
جوانه زنی اپی گال
در این نوع جوانه زنی برگ ها یا لپه های بذر با رشد ساقه از بذر به سمت بالای سطح خاک فشرده میشن مثل جوانه زنی لوبیا که با رشد ساقه، لپه ها به نزدیک سطح خاک میرسن.
-
جوانه زنی هیپوژیال
در این روش جوانه زنی، برگ ها یا لپه ها بر خلاف روش اپی گال، داخل خاک باقی میمونن و فقط ساقه رشد میکنه و از سطح خاک خارج میشه. در صورتی که خرید بذر گل میخواید انجام بدید روی لینک کلیک کنید و لیستی از بذر انواع گل ها رو مشاهده کنید؛ شاید براتون جالب باشه اغلب گل ها به صورت هیپوژیال جوانه زنی میکنن.
چند روش جوانه زنی بذر با سرعت بیشتر
روش های مختلفی برای افزایش جوانه زنی بذر وجود داره:
بذر ها داخل آب داغ به مدت ۲۴ ساعت
قرار دادن بذر ها داخل آب داغ به مدت ۲۴ ساعت، روند جوانه زنی بذر رو سرعت میبخشه. آب با نفوذ به داخل پوسته باعث بزرگ شدن رویان میشه. حواستون باشه اگه بذر بیش از ۲۴ ساعت داخل آب بمونه، پوسیده میشه و دیگه نمیتونه رشد کنه. پس بذر ها رو بلافاصله بعد از ۲۴ ساعت خیس خوردگی، داخل خاک بکارید.
گرم کردن خاک قبل از کاشت بذر
روش دیگر برای افزایش قدرت جوانه زنی بذر، گرم کردن خاک قبل از کاشت بذر هست. این روش زمانی که از زیر سینی بذر اعمال بشه، موثر تر خواهد بود.
گرم کردن خاک در فضای باز و بسته متفاوت هست.
فضای باز: برای گرم کردن خاک در فضای باز مثل باغ چند تا راهکار وجود داره، مقداری کمپوست به ترکیب خاک اضافه کنید یا در روز ها و هفته های اول کاشت از پلاستیک یا مالچ استفاده کنید.
فضای بسته یا داخلی: در فضاهای بسته میتونید سینی های کشت رو در فضایی با دمای بالا نگهداری کنید، چون اکثر بذر ها در ابتدا برای جوانه زنی به نور نیاز ندارن پس در هر قسمتی از خانه میتونید قرار بدید. یه راه دیگه استفاده از تشک های حرارتی هست که البته زیاد کاربرد نداره.
ضد عفونی کردن بذر
بذر ها معمولا از میکرو ارگانیسم هایی پوشیده شدن که به راحتی میتونن جوانه زنی بذر رو مختلل کنن. به همین دلیل ضد عفونی کردن بذر از ضروری ترین کارهاست و حتما باید با یک قارچکش مناسب و قوی بذر ها رو ضدعفونی کرد.
روش های تشخیص درصد جوانه زنی بذر
روش های متعددی برای تشخیص قوه نامیه بذر وجود داره:
غوطه ور کردن بذور در آب
این روش برای بذر های درشت کاربرد داره و یک دید کلی از سالم بودن قوه نامیه ارائه میده. برای این کار بذر ها رو آب بریزید و به مدت ۱۵ دقیقه صبر کنید. بذر های ته نشین شده قوه نامیه سالمی دارن ولی بذر هایی که به حالت شناور روی آب باقی موندن، قوه نامیه شون رو از دست دادن و نمیتونن جوانه زنی کنن.
جوانه زنی بذر در فضای گلخانه
یک راه مطمئن برای تشخیص درصد جوانه زنی بذر، تست گلخانه ای هست. به این روش که بذر ها رو به تعداد مشخص داخل گلدان یا سینی کشت کاشته میشه. سینی ها رو در یک محیط گلخانه ای نگهداری میشن تا جوان زنی اتفاق بیفته و از روی تعداد بذر های جوانه زده نسبت به تعداد کل بذر ها، درصد جوانه زنی بذر ها مشخص میشه. این روش رو در فضای باز هم میتونین به کار ببرید و با همین روش قوه نامیه بذر رو مشخص کنید. انجام این روش در فضای باز کمی سخت تره و به رسیدگی و توجه زیادی نیاز داره.
کاشت بذر در یک دستمال مرطوب
تعدادی بذر رو لای یک دستمال تمیز و مرطوب قرار بدید و دمای ۳۰ درجه رو براش فراهم کنید. مرتبا دستمال رو مرطوب کنید و اجازه ندید خشک بشه. بعد از گذشت چند روز بذر ها رو بررسی کنید و درصد جوانه زنی بذر ها رو تشخیص بدید.
مشاهده محصولات بیشتر خرید بذر صیفی جات در فروشگاه گلت.
جمع بندی تکنیک های جوانه زنی بذر
جوانه زنی بذر اولین مرحله از فرایندی هست که طی آن بذر تبدیل به گیاه میشه. این مرحله اولین چرخه زندگی گیاهه و شامل فعال شدن فعتایت های متابولیکی بذر هست. عده ای اهمیت این مرحله رو در نظر نمیگیرن و بهش بی توجه ان. اما باید بدونید جوانه زنی بذر یک مرحله حیاتی در کشاورزی، باغبانی و اکوسیستم طبیعی هست چون شروع زندگی گیاه و سهم بالقوه اون در محیط زیست رو نشون میده.