همیشه پیشگیری بهتر از درمان هست و باید بیماری های بونسای رو قبل از اینکه شایع بشه. عزیزای دلی که گیاهان آپارتمانی رو توی خونه نگه می دارید، خوب گوش کنید. طبق گزارش جدید آکادمی آمریکا، ۹۰ درصد قارچ‌کش‌ها از ۹ ترکیب سرطان‌زا تشکیل شدن که شما می تونید اون رو پیشگیری کنید. پس توصیه ما به شما اینه که به هیچ وجه برای دفع آفات بن‌سای از یکی دو تا گلدون سم به خونه نیارین، چون برای آدم‌ها خیلی خطرناکه. حتی اگه مجبور بشین گیاهتون رو از بین ببرین و دور بندازین، بهتر از استفاده از سم‌های خطرناکه که میتونه سلامت شما رو به خطر بندازه.
بهتره از روش‌های طبیعی و بی‌ضرر استفاده کنین که هم برای آدم‌ها و گیاه‌ها خطر ندارن و هم باعث آلودگی محیط زیست نمیشن. حالا روش کار رو براتون توضیح میدیم، به شرطی که با برنامه‌ریزی منظم، مخصوصاً تو بهار و تابستون، ازش استفاده کنین. همونطور که میدونید بن‌سای‌ها هم مثل بقیه گیاه‌ها ممکنه مورد حمله آفات قرار بگیرن و باید مراقب شون باشیم. همراه این مقاله از اپلیکیشن تشخیص گیاهان آپارتمانی با عکس باشید.
پیشگیری از بیماری های بونسای
برای اینکه شاخه و برگ‌های بن‌سای شما هیچ‌وقت دچار آفت و بیماری نشه، ماهی یکبار باید گیاهان برگ پهن رو با یه اسفنج آغشته به الکل (اتانول یا متانول) ضدعفونی کنین. پشت و روی برگ‌ها رو خوب تمیز کنین.
همچنین می‌تونین شاخه و برگ‌ها رو با آب و صابون بدون اسانس یا شامپوی بچه بشورین تا گیاهتون همیشه از آفات و بیماری‌ها دور بمونه و بتونید پیشگیری مناسبی رو انجام بدید. طرز استفاده از کف صابون و شامپوی بچه اینجوری هست که یک قاشق غذاخوری صابون رنده شده بدون اسانس (مثل صابون آشتیان، مراغه یا …) رو تو چهار لیتر آب حل کنین یا یک قاشق غذاخوری شامپوی بچه رو تو یک لیتر آب حل کنین و با آب‌پاش روی شاخ و برگ‌ها اسپری کنین و بعدش خوب بشورین. بعد هم با آب معمولی کف صابون رو پاک کنین. (ما خودمون سال‌هاست از این روش تو خونه استفاده می‌کنیم)
می‌تونین سه حبه سیر، مقداری پوست پرتقال و دو عدد فلفل قرمز تند رو با یه کم آب تو مخلوط‌کن بریزین و خوب خرد و مخلوط کنین. مخلوط رو از صافی رد کنین، بعد یک لیتر آب بهش اضافه کنین و یک قاشق شامپوی بچه هم بهش اضافه کنید. چون بعضی از آفات بن‌سای با چشم دیده نمیشن، هر دو هفته یکبار، چه آفتی داشته باشه چه نداشته باشه، این ترکیب رو روی گیاهان اسپری کنین.
برای مبارزه با شته ها که از رایج‌ترین آفات در بیشتر گیاهان و انواع بونسای آپارتمانی هست، مقداری تنباکوی طبیعی رو چند ساعت توی آب خیس کنید تا وقتی که رنگ زردش دربیاد. بعد چند حبه سیر رو رنده کنید و به این مخلوط اضافه کنید و هم بزنید. بذارید کمی بمونه تا بوی سیر به آب تنباکو برسه. این ترکیب رو از صافی رد کنید و یک قاشق غذاخوری روغن مایع خوراکی بهش اضافه کنید. بعد از مخلوط کردن، مثل دو روش قبلی عمل کنید. شته‌ها اوایل بهار با فشار آب از شیلنگ یا آب‌پاش هم از بین میرن. (فشار آب رو طوری تنظیم کنید که شاخه‌ها رو نشکنه).
بعد این سه روش شستشو باید آبیاری انجام بشه. اگه از ریختن کف صابون یا شامپوی بچه روی خاک گلدون بن‌سای نگرانی دارید، میتونید مقداری روزنامه باطله رو مچاله کنید و سطح خاک گلدون رو باهاش بپوشونید. تکرار می‌کنم برای اطمینان خاطر شما میگم که سال‌هاست خودم همین کار رو می‌کنم و هیچ مشکلی هم نداشتم. البته باید بدونید که این ترکیبات فاسدشدنی هستن، پس به اندازه‌ای درست کنید که توی همون یکبار مصرف استفاده کنید.
تو زمستون که هوا سرد هست، پشه و مگس توی خاک گلدون پنهون میشن و تخم‌ریزی میکنن. این آفات تو بهار به صورت گروهی از خاک میان بیرون و مزاحمت ایجاد میکنن. این حشرات بال‌های سفید و سیاه دارن. برای دفع اون‌ها میتونید با اسپری کردن حشره‌کش‌های استاندارد و شناخته‌شده برای هر گلدون متوسط سه الی پنج پیف😁 تو دو نوبت هر پانزده روز یکبار اقدام کنید.
انواع بیماری های بونسای
در ادامه انواع بیماری های بونسای را برای شما به صورت یک به یک آورده ایم:
شته از بیماری های بونسای
این آفت بن‌سای تو بهار و تابستون به صورت گروهی روی جوانه‌ها و زیر برگ‌ها جمع می‌شه و باعث می‌شه برگ‌ها شکل عادی خودشون رو از دست بدن و گیاه رو ضعیف میکنه. بعضی از برگ‌ها ممکنه بریزن و گیاه کم‌کم از یه ماده چسبناک به شکل شهد پوشیده می‌شه که مورچه‌ها رو هم جذب میکنه.
روش مبارزه:
طبق روش سوم که بالاتر گفتیم، میتونید باهاشون مبارزه کنید.
شپشک آردآلود:
این آفات کوچیک هستن و پوشش سفید رنگ پنبه‌ای مانند دارن که میتونه به گیاه آسیب هایی رو وارد کنه. تو بهار و تابستون تو محل اتصال دمبرگ‌ها به ساقه‌ها و زیر برگ‌ها، مخصوصاً تو گیاهان با برگ‌های رنگی مثل افرای قرمز و بنجامین ابلق بیشتر پیدا میشن و سریعاً به بقیه گیاه‌ها سرایت میکنن.
روش مبارزه:
یک چوب کبریت یا گوش پاک‌کن رو تو الکل بزنید و پشت و روی برگ‌ها و ساقه‌های آلوده بکشید تا از بین برن. پانزده روز بعد همین کار رو تکرار کنید. گیاه آلوده رو از بقیه گیاه‌ها دور نگه دارید تا آفت به اون‌ها سرایت نکنه.
اگه فقط یکی دو گلدون آلوده دارین، ساقه‌های فرعی گیاه رو از چند سانتی‌متری ساقه برش بدید و اون‌ها رو از بین ببرین. با مراقبت از گیاه هرس شده و شستشوی ماهانه با آب و صابون، مطمئن باشین که گیاه دوباره سرسبز و شاداب می‌شه.
کرم خاکی:
وقتی خاک گلدون بن‌سای به راحتی آب رو جذب نمی‌کنه، یعنی تعدادی از این کرم‌ها تو خاک هستن و این اختلال رو توی گیاه ایجاد میکنن.
روش مبارزه:
گیاه رو تو یه محیط سربسته و بدون جریان هوا از گلدون دربیارین و کرم‌ها رو از خاک جدا و از بین ببرین، یا خاک گلدون رو عوض کنین. وجود چهار تا پنج کرم خاکی تو خاک یه گلدون متوسط نه تنها ضرری نداره بلکه مفید هم هست.
سفیدک بن‌سای:
اوایل بهار، چیزی شبیه آرد روی برگ‌ها رو می‌پوشونه و باعث نابودی گیاه می‌شه.
روش مبارزه:
مقداری گل گوگرد رو تو یه پارچه ململ بریزین و چهار گوشه پارچه رو بگیرین و با تکون دادن، روی برگ‌ها بپاشین. ده روز بعد همین کار رو تکرار کنین.
کنه تار عنکبونی:
این آفت تو در کناره ها و پشت برگ‌های گیاه تارهایی شبیه تار عنکبوت ایجاد میکنه.
روش مبارزه:
هفته‌ای سه بار گیاه رو با آب بشورین یا ماهی دو بار شاخه و برگ‌ها رو با الکل تمیز کنین.
پروانه برگ خوار:
این آفت با خوردن برگ‌ها به گیاه آسیب می‌زنه.
روش مبارزه:
برگ‌های آسیب‌دیده رو بچینین و اگه لازم هست با حشره‌کش سیستماتیک (استاندارد) اسپری کنین.
مینوز:
روی سطح برگ‌ها لکه‌های سفید یا قهوه‌ای ایجاد میکنه.
روش مبارزه:
با حشره‌کش‌های استاندارد، گیاه رو در دو نوبت با فاصله‌ی پانزده روز یکبار یا با ژل‌های حشره‌کش طبق دستور روی جعبه، سمپاشی کنین.
نکات کلی برای سمپاشی بیماری های بونسای
بهترین زمان سمپاشی برای بیماری بن‌سای‌ها، وقتی ست که برگ‌ها هنوز باز نشدند. اگه نتونستید تو این زمان سمپاشی کنید، صبر کنید تا برگ‌ها به طور کامل باز بشن. غلظت مورد استفاده برای سموم معمولاً دو در هزاره، یعنی مثلاً دو سی‌سی سم رو تو یک لیتر آب حل کنید. ولی بهتره طبق توصیه روی جعبه سم عمل کنید.
- سم‌ها رو حتماً از مراکز معتبر تهیه کنین و از خریداری سموم بدون برچسب و پروانه ساخت خودداری کنین. شما میتونید با خرید سم و قارچکش از سایت گلت با کیفیت ترین سم ها رو تهیه کنید.
- برای تأثیر سم روی گیاه، در دو نوبت با فاصله‌ی پانزده روز و با رعایت اصول ایمنی و در هوای آزاد سمپاشی کنین.
- بهتره از سموم سیستماتیک استفاده کنین چون این سم‌ها تأثیر بیشتری در کشتن آفات دارن.
نگهداری خاک گیاه:
ماهی یکبار از پودر ضدعفونی‌کننده‌ی خاک که تو فروشگاه‌های لوازم کشاورزی عرضه می‌شه، طبق دستور روی جعبه استفاده کنین.
آخرین توصیه:
از ژل‌های حشره‌کش گیاهی استفاده کنین که ترکیبات مناسبی دارن و باقی‌مانده‌ی سمی تو محیط نمی‌ذارن و برای انسان و سایر جانداران هم بی‌خطر هستن. هرگز از سموم بیش از اندازه‌ی تعیین‌شده استفاده نکنین.
لاغر و باریک شدن ساقه ها و برگ ها
- افراط در آبیاری
- کم آبی
- تغییر ناگهانی دمای محیط گیاه
- کمبود ازت در برگ‌های مسن
- کمبود نور محیط گیاه
- عدم تغذیه مناسب
لازم به ذکر هست که اگه ساقه‌ها باریک و برگ‌ها کوچک بشن، شرایط برای تکثیر بن‌سای مناسب نیست.
زرد شدن برگ ها از بیماری های بونسای
زرد شدن ناگهانی برگ‌های بن‌سای میتونه علت های زیادی داشته باشه؛ در ادامه براتون آوردیم:
علت‌ها:
- افراط در آبیاری
- کم آبی
- تغییر ناگهانی دمای محیط گیاه
- کمبود ازت در برگ‌های مسن
دیگر بیماری های بن سای
جمع شدن لبه‌ی برگ‌ها به داخل: آفت زیر برگ‌ها جمع شده و از برگ‌ها تغذیه میکنه.
قهوه‌ای شدن نوک برگ‌های بن‌سای: کمبود رطوبت محیط و پتاسیم و منیزیم و همینطور استفاده از آب کلردار علت این مشکل میتونه باشه.
پوسیدگی ریشه بن‌سای: افراط در آبیاری یا مسدود شدن سوراخ زهکش گلدان یا جمع شدن آب در زیر گلدانی.
رنگ پریدگی برگ‌های بن‌سای یا کم‌رنگ شدن آنها: تغذیه ناکافی.
پژمردگی گیاه بن‌سای: کم‌آبی، غرقابی، تغییر مکان محیط گیاه، نور زیاد بیش از نیاز گیاه.
پوسیدگی بن‌سای: آبیاری زیاد در زمستان، ریختن آب روی برگ‌ها در شب.
زرد شدن فاصله‌ی میان رگبرگ‌های بن‌سای: کمبود آهن.
کوتاه شدن فاصله‌ی میان بندها و تولید برگ‌های ریز در بن‌سای: کمبود فسفر.
سوختگی روی برگ‌های بن‌سای: اسپری کردن آب روی برگ‌ها در آفتاب و قارچ.
برگ‌ها زرد شده ولی محکم و سالم‌اند: آبیاری با آب سنگین و آهک‌دار.
حاشیه یا نوک برگ‌ها سوخته‌اند: سوراخ زیر گلدان مسدود شده است.
بیماری های بونسای میتونن بن سای شما رو از پای بندازن و شما رو نگران کنن؛ سعی کردیم توی این مطلب بهترین روش های درمان این بیماری ها رو برای شما بیاریم. امیدواریم بتونید این بیماری ها رو از بین ببرید. به نظر شما کدام روش برای رفع بیماری مناسب تر ا
