راز نگهداری فیکوس بنجامین + نکات مهم تکثیر

نگهداری فیکوس بنجامین کار چندان سختی نیست فقط گیاه خودتون رو خیلی جابجا نکنید، گیاه بنجامین یا انجیر برگ‌ریز یا به اصطلاح عوام گل بنجامین، یکی از گیاهان آپارتمانی است که پس از مدتی رشد، به حالت درختچه در‌می‌آید. گل بنجامین گونه‌های گوناگونی دارد و برای نگهداری از آن بهتر است با شرایط نگهداری آن آشنا باشید. چون گل بنجامین حساس است و در صورت مساعد نبودن شرایط محیطی ، دچار ریزش برگ می‌شود. گل بنجامین یک گیاه موثر در تصفیه هوای آلوده است. این ویژگی می‌تواند یک دلیل بسیار خوب برای خرید گل بنجامین باشد. اگر دوست دارید در خانه یک درختچه‌ی زیبا داشته باشید، بنجامین گزینه‌ی مناسبی است. در ادامه این مطلب از گلت در مورد روش‌های نگهداری و مراقبت از بنجامین بیشتر بخوانید.

 

معرفی فیکوس بنجامین

نگهداری از بنجامین در منزل نیازمند نور زیادی است در این شرایط رنگ برگ های زیبای گیاه حفظ می شود. بنجامین یکی از درختچه های زیبایی است که با کمی توجه می توان آن را در منزل نگه داشت. درخت بنجامین انواع مختلفی دارد که در ظاهر و شرایط نگهداری با یکدیگر متفاوتند. در بین انواع مختلف این گیاه، درختچه فیکوس بنجامین قادر است که هوای منزل را سم زدایی کند. علاوه بر خاصیت تصفیه هوا نگهداری از بنجامین با جذب انرژی مثبت فضای خانه را بسیار ایده آل می کند.

بنجامین گیاهی زیبا و حساس است و یکی از بهترین گیاهان در تصفیه هوای آلوده به شمار می‌رود. نام علمی این گیاه Ficus benjamina  و از خانواده Moraceae می‌باشد. بومی جنوب و جنوب شرقی آسیا و اروپا است. برای نگهداری در آپارتمانها و پاسیو ها کاملاً مناسب است. گیاه حساسی است و نباید گلدان آن را زیاد جابه‌جا کنید چون بسیار به نور، رطوبت، دما و دیگر فاکتورهای محیطش حساس است. وجود برگ های به شکل بیضی و نوک تیز و همچنین شاخه های آویزان و ارتجاعی زیبایی آن را دوچندان می کند. البته برگ های گیاه در ابتدای رشد سبز روشن بوده و به تدریج به رنگ سبز پررنگ تغییر می یابد.

شرایط مراقبت از فیکوس بنجامین

نکته جالب در رابطه با بنجامین این است که اگر در محیط باز نگهداری شود ارتفاعش به ۵ متر نیز می رسد، ولی در محیط آپارتمان انتظار ارتفاع بالا از گیاه نداشته باشید. درخت بنجامین انواع مختلفی دارد که در ظاهر و شرایط نگهداری با یکدیگر متفاوتند و در بین آنها، گل بنجامین ابلق و فیکوس بنجامین الاستیکا از محبوبیت زیادی برخوردارند. اگر شرایط نگهداری از بنجامین اعم از نور، دما، آبیاری و رطوبت رعایت شود  این درختچه‌ی زیبا می‌تواند سال ها عمر کند و برای نگهداری در آپارتمان گزینه ای مناسب است.

نور

گیاه بنجامین به نور فراوان اما غیر مستقیم نیازدارد. بهترین مکان نگهداری از بنجامین در محیط آپارتمان کنار پنجره های نورگیر می باشد. این گیاه به تغییر مکان بسیار حساس است از این رو گلدان را زیاد جابجا نکنید چراکه به گیاه تنش وارد می شود. شرایط کمبود نور باعث ریزش برگها می شود. همچنین نور مستقیم آفتاب باعث سوختگی برگ های بنجامین می‌شود .در نگهداری از بنجامین در منزل توصیه می‌شود این گیاه را در محیط دارای نور زیاد مانند پشت پنجره شرقی قرار دهید.

دما

این گیاه به سرمای بیش از حد حساس است، در نتیجه از قرار دادن گلدان گیاه کنار وسایل سرمایشی و همچنین پنجره های بدون درزگیر خودداری کنید. این گیاه در دمای۱۵ الی۲۵ درجه سانتی گراد می‌تواند بهترین طراوت را داشته باشد و دمای کمتر از ۱۰ درجه سانتی گراد را نمی تواند تحمل کند. می توان گفت دمای اتاق برای این گیاه در فصل زمستان کاملا مناسب است. لازم به ذکر است که تنش دمایی برای گیاه بسیار خطرناک بوده و منجر به ریزش ناگهانی برگ های گیاه خواهد شد.

آبیاری

در روش نگهداری از بنجامین دقت داشته باشید استفاده از آب ولرم برای گیاه مطلوب ترین حالت است آب سرد برای این گیاه مضر است. برای آبیاری گیاه بنجامین بهتر است از آب جوشیده سرد شده استفاده کنید یا ابتدا آب را از قبل در جایی ساکن قرار دهید تا املاح آن ته نشین شود. قبل از هر بار آبیاری گیاه بنجامین اجازه دهید سطح خاک خشک شود. سپس اقدام به آبیاری کنید. دفعات آبیاری باید در فصل گرم سال باید بیشتر و در فصول سرد سال کمتر شود. میزان مناسب برای آبیاری در تابستان حداکثر هفته ای دوبار و در زمستان یک هفته تا ده روز یک بار است.

رطوبت

بنجامین جزء گیاهان رطوبت دوست بوده و اگر میزان رطوبت مورد نیازش تأمین نشود ساقه گیاه شادابی خود را از دست داده و همچنین برگ هایش خشک و شکننده شده و در نهایت می ریزند. جهت تامین رطوبت درخت بنجامین می توانید یک ظرف آب در نزدیکی آن قرار دهید تا با تبخیر سطحی آب، رطوبت گیاه تامین شود. هم چنین جهت تامین رطوبت میتوانید هفته ای دو بار در روز، آب را بر روی برگ های بنجامین اسپری کنید. در صورت ظاهر شدن لکه های قهوه ای روی برگ، غبارپاشی را متوقف کنید و برای گیاه جزیره بسازید .مقدار آب اسپری شده نباید زیاد باشد و در حد نشستن شبنم بر روی برگ ها کافی است.

کوددهی

کوددهی باعث شادابی و کمک به رشد بنجامین می‌شود. فقط در فصل رشد که از اوایل بهار تا اوایل پاییز می‌باشد گیاه  بنجامین را کود دهی کنید و فصل پاییز و زمستان به گیاه استراحت بدهید، چراکه مصرف کود در زمستان سبب مرگ گیاه خواهد شد. برای کود دهی گیاه بنجامین بهتر است هر ۳ هفته یکبار از کود مخصوص بنجامین و یا کود مخصوص گیاهان آپارتمانی استفاده کنید. در فصل رشد یعنی بهار و تابستان می توانید برای افزایش رشد گیاه بنجامین هر چند هفته یا هر ماه از کودهای مخصوص گیاهان مانند کود npk استفاده کنید. توصیه می شود جهت جذب بیشتر کود توسط ریشه، کود npk مایع خریداری و مصرف شود. بهتر است از کودهای ارگانیک برای مثل ورمی کمپوست استفاده کنید.

خاک

برای نگهداری از بنجامین بهترین خاک، ترکیب خاک و کود آماده و یا کمپوست است. گیاه بنجامین به خاکی سبک با زهکشی بالا نیاز دارد تا موقع آبیاری میزان آب مازاد از گلدان خارج شود و از خاک خیلی مرطوب و باتلاقی بیزار است. برای ایجاد خاک مناسب رشد بنجامین می‌توانید ۲۰ درصد ماسه، ۲۰ درصد ورمی کمپوست، ۴۰ درصد خاک برگ، ۱۰ درصد خاک باغچه و ۱۰ درصد پوست برنج استفاده کنید. بعلاوه اضافه کردن پوکه یا پرلیت به خاک به حفظ رطوبت کمک خواهد کرد. البته ترکیب خاک‌های زیادی برای بنجامین وجود دارد، مثلا میتوان از خاک هلندی یا ترکیب پیت ماس، کوکوپیت و … هم استفاده کرد.

تعویض گلدان

گرچه گلدان گیاه بنجامین را می‌توانید هر سال متناسب با رشد گیاه تعویض کنید. اما توصیه میشود تا زمانی که گیاه بنجامین شما جوان است  اقدام به تعویض گلدان ننمایید.  تنها زمانی می توانید اقدام به تعویض گلدان کنید که گیاهتان به حداکثر رشد خود در گلدان رسیده است. هنگام تعویض گلدان از خاک جدیدی برای گیاه استفاده نمایید. بهترین زمان برای تعویض گلدان درختچه بنجامین درماههای فروردین و اردیبهشت است.

تمیز کردن برگ فیکوس بنجامین

زیبایی گیاهان آپارتمانی به براقی و خوشرنگی برگ هایشان بسیار وابسته است .گرد و غبار روی برگ ها مانعی برای تنفس مناسب گیاه است از این رو تمیز کردن برگ های گیاه بسیار حائز اهمیت است. در نگهداری از بنجامین به هیچ عنوان از براق کننده های شیمیایی برای تمیز کردن برگ های گیاه بنجامین استفاده نکنید. زیرا باعث ریزش برگ های بنجامین می‌شود. بهترین روش برای تمیز و براق کردن برگ گیاهان، استفاده از محلول رقیق شیر و آب است.

آیا نگهداری بنجامین ابلق با ساده متفاوت است؟

خیر چندان با هم متفاوت نیستف تنها مورد نور مورد نیاز گیاه است، گل بنجامین ابلق دارای برگ های سبز روشن و سفید یا کرم است. شاخه هایش نسبت به انواع دیگرگیاه بنجامین بیشتر آویزان است و  به نور بیشتری نیاز دارد. نگهداری بنجامین ابلق در آپارتمان نیازمند نور بیشتری است تا برگها رنگ زیبای خود را از دست ندهند. درخت بنجامین نگهداری آسانی دارد اما نسبت به جا به جایی و تغییر نور، دما، رطوبت حساس است. زمانی که گیاه را به خانه می‌آورید دچار استرس تغییر مکان می‌شود. اگر آن را به محیطی با نور کافی و رطوبت مناسب به فضای کم نور و خشک منتقل کنید باعث پژمردگی، زرد شدن و ریزش برگ ها و حتی منجر به نابودی کامل گیاه می‌گردد. پس باید در مراقبت از این گیاه دقت لازم را انجام دهید.

تکثیر فیکوس بنجامین

فیکوس بنجامین را میتوان از اواسط بهار تا اوایل تابستان تکثیر کرد. در ادامه با چند روش تکثیر بنجامین آشنا می‌شوید.

قلمه زدن فیکوس بنجامین

بهترین زمان گرفتن قلمه در فصل بهار و تابستان است.

انتهای ساقه‌های جوان یکساله را به طول ۱۵-۲۵ سانتیمتر با قیچی باغبانی قطع کنید و برگ‌های پایینی را جدا کنید.

قلمه را از زیر قسمت گره برگ قطع کنید. گره جایی است که برگ ها از آن خارج می شوند. نکته مهم این است که قبل از کاشت قلمه ها بگذارید شیرابه انتهای قلمه خشک شود. سپس هر یک را در گلدانی حاوی یکی از خاکهای کمپوست ، ماسه ، خاک اره و یا پیت ماس+ پرلیت قرار دهید و ترجیحا” با کیسه پلاستیکی بپوشانید.

این در صورتی است که محیط خیلی خشک باشد. البته بهتر است که روزانه به مدت یک تا دو ساعت پلاستیک را بردارید تا مانع از شیوع بیماری های قارچی به دلیل رطوبت بالای محیط شوید.

افتادن ناگهانی برگ ، علامتی برای اشکال در عمل تکثیر است.

خاک گلدان را همیشه مرطوب نگه دارید. بکارگیری هورمونهای ریشه زا به ریشه‌زایی قلمه های این گیاه کمک می کند.

گلدان را در مکانی روشن اما به دور از نور مستقیم آفتاب قرار دهید. در این مدت دمای ۲۱ الی ۲۶ درجه سانتیگراد مناسب است.

اگر شرایط مساعد باشد ریشه‌دهی حدود دو تا سه هفته طول می کشد و بعد از حدود ۸ هفته می توان نسبت به انتقال گیاهان جوان به گلدانهای جدید اقدام کرد.

پیوند زدن بنجامین

بنجامین ابلق را به دلیل حساسیت بالا و مقاومت کم در برابر عوامل محیطی روی فیکوس بنجامین بلک پیوند می‌زنند تا مقاوم‌تر شود.

همچنین نمونه‌هایی که برگ معمولی و سبز رنگ دارند سیستم ریشه‌ای نستبا قوی‌تری نسبت به نمونه‌های با برگ ابلق دارند. بنابراین پیوندک را از انواعی که برگ ابلق دارند تهیه می‌کنند و بر روی پایه‌ای معمولی پیوند می‌زنند.

با این عمل علاوه بر داشتن گیاهی با تاجی با رنگ ابلق ، می‌توان نسبت به تهیه گیاهانی کوتاه قامت نیز اقدام کرد.

از روشهای مختلف پیوندزنی شاخه ، نظیر پیوند نیمانیم می‌توان در این مورد استفاده کرد.

خوابانیدن هوایی

اوایل بهار یا پاییز از این روش می‌توان استفاده کرد. برای اینکار شاخه‌هایی با قطرحدود ۸ تا ۲۰ میلی‌متر(حدودا قطر یک خودکار) را که جوان و قوی هستند انتخاب کرده سپس ما بین دو بند شاخه برشی سطحی به طول حدود ۲ سانتی‌متر از پایین به بالا ایجاد کنید. در صورت وجود برگ در نزدیکی محل برش ساقه ، برگ را حذف کنید تا فضا برای کار کردن فراهم باشد.

این برش باید در داخل پوست ساقه شکاف ایجاد کند. بهتر است مابین لایه پوست و چوب گیاه مانعی مثل یک تکه چوب نازک مثل چوب کبریت قرار داده شود.

در صورتی که هورمون ریشه زایی در اختیار دارید محل برش را به آن آغشته نمایید تا بهتر و سریعتر ریشه دهد.

سپس محل برش داده شده را با خزه مرطوب و سپس پلاستیک بپوشانید.

نکته مهم اینکه خزه را از قبل درون ظرف آب گذاشته تا خوب مرطوب شده باشد و قبل از گذاشتن روی ساقه گیاه کمی آن را فشار دهید تا آب اضافی از خزه خارج شود.

قسمت پایین و بالای پلاستیک را با تکه ای نخ دور شاخه ببندید. هر روز محل را با اسپری آب مرطوب کنید. می‌توانید بالای پلاستیک را باز کرده و آب بر روی آن اسپری کنید. یا از طریق یک سرنگ کوچک آب را به زیر پلاستیک تزریق کنید.

بعد از حدود یک تا دو ماه محل برش داده شده ریشه دار می‌شود و شما می‌توانید شاخه را از قسمت زیرین ریشه قطع کنید و درگلدان جدید بکارید.

خوابانیدن شاخه بنجامین

دراین روش معمولا ساقه‌ای را که به گیاه مادری متصل است می‌توان خم کرد و قسمتی از آن را در خاک کاشت تا ریشه‌دار شود به نحودی که خاک به ارتفاع ۸-۶ سانتیمتر بر روی آن قرار گیرد.

مزیت این روش این است که مواد غذایی و آب توسط گیاه مادر به شاخه خوابیده شده منتقل می‌شود تا شاخه مورد نظرریشه دار شود.

بعد از ریشه دار شدن که حدود ۶-۸ هفته طول می‌کشد ، آن را از گیاه مادری جدا کرده و در گلدان جداگانه ای می کاریم.

همواره خاک را باید مرطوب نگهدارید.

مشکلات و بیماری مراقبت فیکوس بنجامین

توده‌های پنبه‌ای سفید رنگ روی بنجامین ظاهر شده است :

عامل آن حشره شپشک آرد آلود است. برگها در نهایت زرد و ریزش میابند. در صورت کم بودن تعداد آفت می‌توان با کمک  تکه‌ای پنبه که آغشته به مایع صابون یا کمی الکل است، آفات را از روی گیاه برداشت. اما اگر تعداد آنان زیاد است می‌توان از سموم حشره کش سیستمیک استفاده کرد.

لکه های ریز قهوه‌ای روی ساقه و برگ بنجامین ظاهر شده است :

علت آن حشره شپشک سپردار است. برگها در نهایت زرد و ریزش میابند . در صورت کم بودن تعداد آفت می‌توان با تکه‌ای پنبه که آغشته به صابون یا الکل است، آفات را از روی گیاه برداشت، اما اگر تعداد آنان زیاد است می‌توان از سموم حشره کش سیستمیک استفاده کرد.

زرد شدن برگ بنجامین و وجود تار عنکبوت زیر برگ بنجامین :

عامل آن کنه است.گیاه را  با سم کنه کش سمپاشی کنید. غبارپاشی نیز در کاهش آفت موثر است.

خشک شدن و شکنندگی برگ بنجامین :

رطوبت محیط کم است. غبار پاشی صورت بگیرد.

کوچک بودن برگ‌های جدید بنجامین :

فضای کمی برای رشد دارند و یا تغذیه آنها مناسب نیست. گلدان را بزرگ کرده و کوددهی کنید.

ریزش برگ سالم و سبز بنجامین :

یا نور کم است که گلدان را به مکان پرنورتر منتقل کنید. یا سرمای هوا علت آن است که به جای گرمتر منتقل کنید.

لکه‌های پهن و آبکی و سیاه روی برگ‌های بنجامین ظاهر شده است :

نشانه بیماری قارچی است. برگهای آلوده را جدا کنید. از آبپاشی روی گیاه خودداری کنید. در صورت شدت از قارچکش استفاده نمایید.

زرد شدن برگ بنجامین :

اگر آفتی روی آن نباشد علتش آبیاری زیاد از حد است. آبیاری را کمتر کنید  و اجازه دهید ما بین دو ابیاری سطح خاک خشک شود.

سیاه شدن برگ بنجامین :

سرمای هوا میتواند علت آن باشد. محیط را گرم کنید.

انواع فیکوس بنجامین

1. گل بنجامین بلک : در انواع بلک آن برگ‌ها کوچک به رنگ سبز روشن و براق، بیضی‌شکل، چرمی و نوک‌تیز بوده و شاخه‌های آن فراوان وآویزان  است. ارتفاع این گیاه در شرایط مساعد تا پنج‌متر هم می‌رسد.
2. گل بنجامین ابلق : در انواع ابلق، برگ‌ها کوچک به رنگ سبز روشن و سفید – کرم دیده می‌شوند.آویزان بودن شاخه‌ها در بنجامین ابلق بیشتر است.
3. گل بنجامین آمستل : بومی هلند  است. دارای برگ های کشیده و سبز است. دارای شاخ و برگ نسبتاً زیاد است.

در این مقاله از گلت سعی کردیم تمام نکاتی که باید در نگهداری فیکوس بنجامین رعایت کنید را گفتیم، حتما در خصوص تجربه خود در کامنت برای ما بنویسید.