علت لکه قهوه ای روی کاکتوس چیست؟ کاکتوسی که تازه خریدین و یا مدت‌ها بود ازش مراقبت می‌کردین الان روی اون لکه‌های قهوه‌ای می‌بینین . نگرانین که نکنه کاکتوستون از دست بره؟ راه حل‌های دوست و آشنا رو اجرا کردین ولی بازم نتیجه نگرفتین؟ توی این سری از مطالب میخوام درباره‌ی این صحبت کنم که چرا بدنه‌ی کاکتوس قهوه‌ای میشه و چه‌طور میشه حلش کرد. این مطلب رو تا اخر خوب بخونید و نکاتشو رعایت کنید و با مراقبت از کاکتوس میتونید قهوه‌ای شدن بدنه‌ی کاکتوس رو از بین ببرید. یادتون باشه این مطلب رو به کسایی که کاکتوس دارن معرفی کنید تا اونا هم گیاهی سالم و زیبا داشته باشن.
علت لکه قهوه ای روی کاکتوس
وقتی که شما یه گیاه تازه‌ی کاکتوس رو میخرین و به خونه میارین اولین کاری که باید بکنین اینه که خاک خوبی برای اون تهیه کنین چون خاک خوب یعنی بستر خوب برای رشد گیاه (بهترین ترکیب خاک برای کاکتوس خاکی هست که زهکشی بالایی داشته باشه یعنی آب رو سریع از خودش عبور بده و در کنارش کمی موا مغذی داخل خودش داشته باشه و یا شما بعد از کاشت گیاه اون رو کوددهی کنید). برای این که بدونید کاکتوس چه خاکی نیاز داره و چه چیزی باید بخرید بهتره مطلبی که با عنوان خاک کاکتوس چگونه باید باشد؛ بهترین ترکیب خاک برای کاکتوس نوشته شده رو از سایت ما بخونید. بعد از این که از خاک مطمئن شدین باید شرایط دیگه رو هم بسنجید تا لکه‌های قهوه‌ای از روی کاکتوس شما محو بشن.
قهوه ای شدن کاکتوس به معنی نابودی کامل گیاه نیست و این اتفاق دلایل مختلفی میتونه داشته باشه؛ مثلا اگر کاکتوس شما از بالا قهوه ای شده میتونه به دلیل افتاب سوختگی باشه. حالا اگه این قهوه‌ای شدن از پایین اتفاق بافته، میتونه عاملش پوسیدگی ریشه باشه.
علت قهوه ای شدن کاکتوس به چند دسته طبقه‌بندی میشه که شامل:
۱. پوسیدگی در ناحیه‌ی ریشه : این پوسیدگی میتونه به دلیل ابیاری زیاد یا وجود قارچ های مزاحم باشه
چطور آفت در خاک گلدان را سریع تشخیص و درمان کنیم؟
خواندن این مطلب۲. حشرات و افت‌های کوچک : این موجودات هم میتونن کاکتوس رو دچار این مشکل کنن مثلا کنه میتونه به کاکتوس اسیب بزنه
۳. سرما : در معرض سرما قرار دادن گیاه هم عاملی برای از بین رفتن شادابی گیاه هست
۴. گرما: گرما میتونه باعث خشک شدن بافت‌های ضخیم و مومی کاکتوس بشه و بعدش بدنه‌ی کاکتوس رو قهوه‌ای کنه.
خشک شدن برگ فیکوس لیراتا | دلایل پنهان و راهکار های نجات گیاه
خواندن این مطلب
| علت | نشانه ها | راه حل‌ها |
|---|---|---|
| پوسیدگی ریشه | قهوه ای شدن از پایین، بوی بد، نرمی ساقه | توقف آبیاری، تعویض خاک، برش ریشه های خراب، قارچکش، گلدان با زهکشی بالا |
| آفت ها (کنه، شپشک، عنکبوت) | لکه های ریز قهوه ای، زنگ زده، تار عنکبوت | بررسی دقیق گیاه، صابون رقیق، روغن روی پنبه، کنه کش یا حشره کش |
| آفتاب سوختگی | لکه سفید، قهوه ای از بالا، گاهی قرمز یا بنفش | عادت دهی تدریجی به نور، نور فیلتر شده، پرهیز از آفتاب ناگهانی |
| گرمای زیاد | چروک شدن، خشک شدن بافت ها، قهوه ای شدن ساقه | دور از بخاری و نور شدید، تهویه مناسب، مکان خنک و معتدل |
| سرمازدگی | قهوه ای شدن ناگهانی، آبکی یا ترکیدن بافت | دوری از پنجره در زمستان، مکان گرم و بدون نوسان دما |
| چوبی شدن طبیعی | قهوه ای و سفت شدن تدریجی از پایین بدون علائم بیماری | طبیعی است، فقط مراقبت اصولی انجام شود |
| قارچ ها | قهوه ای شدن همراه با لکه های گسترش یابنده، رطوبت زیاد | ضدعفونی با گوگرد، قارچکش، کاهش آبیاری، استفاده از خاک با زهکشی خوب |
| گلدان نامناسب | رطوبت زیاد، رشد ضعیف ریشه، پوسیدگی سریع | انتخاب گلدان سایز مناسب، ته گلدون سوراخ دار، سنگ ریزه برای زهکشی بهتر |
| آبیاری بیش از حد یا کم | قهوه ای شدن، نرم شدن یا خشک شدن گیاه | آبیاری فقط بعد از خشک شدن کامل خاک، آبیاری کم بهتر از زیاد برای کاکتوس هاست |
پوسیدگی ریشه
اگه قهوه ای شدن از پایین گیاه شروع شده، احتمالاً کاکتوس تون دچار پوسیدگی ریشه شده. این مشکل به خاطر آبیاری زیاد یا خاک سنگین اتفاق می افته. قارچ هایی که از رطوبت زیاد خوششون میاد، ریشه ی کاکتوس رو درگیر می‌کنن.
راه حل:
حشره کش سیستمیک چیست؟ + روش مصرف
خواندن این مطلب- آبیاری رو متوقف کنید.
- گیاه رو از خاک دربیارید و ریشه های پوسیده رو جدا کنید.
- از قارچ کش استفاده کرده و گیاه رو توی خاک تازه و سبک بکارید.
- بعد از کاشت، آبیاری رو کنترل شده ادامه بدید.
آفات و حشرات مزاحم
وجود آفت هایی مثل کنه، شپشک یا عنکبوت قرمز میتونه باعث ایجاد لکه های قهوه ای ریز یا زنگ زده روی بدنه کاکتوس بشه.
راه حل:
- گیاه رو به دقت بررسی کنید.
- برای آفت های معمولی از محلول رقیق شده ی صابون استفاده کنین.
- برای آلودگی های شدیدتر، از حشره کش مخصوص کاکتوس استفاده کنید.
- برای آفت های سطحی، از پنبه ی آغشته به روغن استفاده کنین که باعث خفگی حشرات میشه.
آفتاب سوختگی (نور زیاد)
اگر لکه های قهوه ای از بالای کاکتوس شروع شده، به احتمال زیاد علتش آفتاب شدید یا قرارگیری ناگهانی در محیط خیلی روشنه. بعضی از کاکتوس ها که در گلخانه بزرگ شدن، به نور مستقیم حساس هستن.
علائم آفتاب سوختگی: شروع با لکه های سفید تبدیل به قهوه ای گاهی تغییر رنگ به قرمز یا بنفش به دلیل استرس نوری
راه حل:
- کاکتوس رو به تدریج به نور عادت بدین.
- اول در نور فیلترشده یا سایه روشن بذارید.
- از قرار دادن ناگهانی در آفتاب مستقیم خودداری کنید.
گرما یا سرمازدگی
هم گرمای زیاد و هم سرمای زیاد میتونه باعث ایجاد آسیب حرارتی یا یخ زدگی در بافت کاکتوس بشه.
گرما: باعث خشک شدن و چروک شدن ساقه گیاه میشه.
سرما: باعث ترکیدن سلول ها و قهوه ای شدن ناگهانی بخش هایی از گیاه میشه
راه حل:
- کاکتوس رو از منابع گرما مثل بخاری یا شوفاژ دور نگه دارید.
- در زمستان نزدیک پنجره نذارید.
- محیطی با دمای متعادل و تهویه مناسب فراهم کنید.
کنه ها (مخصوصاً در قسمت های جدید گیاه)
اگه لکه های قهوه ای در بخش های تازه رشد کرده گیاه ظاهر شدن، ممکنه دلیلش کنه های عنکبوتی قرمز باشه.
راه حل:
- شست و شوی ملایم با آب ولرم استفاده از کنه کش مخصوص بررسی پشت برگ ها یا لابلای خارها برای وجود تار عنکبوت
چوبی شدن و قهوه ای شدن ساقه
اگه فقط از پایین و به‌صورت تدریجی بدنه کاکتوس سفت و قهوه ای میشه، ممکنه نشونه ی پیر شدن طبیعی گیاه باشه. این پدیده در بیشتر گونه های کاکتوس طبیعیه و نیازی به نگرانی نیست.
راه حل:
- فقط مراقبت درست از گیاه حفظ خاک مناسب، نور کافی و آبیاری کنترل شده.
نور زیاد و شدید عامل قهوه ای شدن کاکتوس
دلیل بعدی میتونه افتاب سوختگی باشه البته اگه لکه‌های قهوه‌ای از بالا ظاهر شده باشن. احتمالا شنیدن این حرف برای شمایی که تا الان فکر می‌کردین کاکتوس به آفتاب خیلی زیادی نیاز دارد سخته ولی باید بدونید که همه گونه‌های کاکتوس در زیر آفتاب شدید رشد خوبی ندارن (در خیلی از مواقع بخاطر پرورش اونها در گلخانه به نور مستقیم و شدید حساس هستند) . بعضی از آن‌ها برای رشد نیاز به حداقل نور و سایه جزئی دارند. کاکتوس یا گیاهانی که تازه می‌خرید و از یه محیط وارد محیط جدیتری می‌شن احتمالا این مشکل بیشتر برای اونها پیش می‌اید چون گیاه از محیطی با شرایط ایده آل وارد محیط جدیدی با نور زیاد می‌شن که در اثر این سرعت جابجایی، احتمال آفتاب سوخته شدن گیاه وجود دارد. جالبه بدونید که اگه کاکتوس در معرض نور زیاد قرار بگیره برای مدت طولانی نور میتونه باعث ایجاد لکه‌های قرمز تا بنفش رنگ بشه. این لکه ها به خاطر اینه که در شرایط استرس محیطی مکانیسم دفاعی گیاه کاکتوس فعال میشه و ماده‌ای رو تولید میکنه که به تولید این رنگ منجر میشه.
توی خیلی از موارد افتاب سوختگی با رنگ سفید شروع میشه و بعدش اگه کاری برای این شرایط نکنید به لکه‌های قهوه‌ای تبدیل میشه . این نوع مشکل در بین کاکتوس ها رایج است و تقریبا کاری از دستمون بر نمی‌آید. اما ، اگر گیاه شما لکه های مایل به سفید دارد، با انتقال آن به یک منطقه سایه دار، می‌توانید آن را نجات بدین کار دیگه ای که میتونید انجام بدین
آفت و بیماری عامل قهوه ای شدن کاکتوس
برای مبارزه با حشرات و افت‌ها باید اول گیاه کاکتوستون رو کاملا بررسی کنید و نوع افت رو مشخص کنید و بعدش با مشاوره گرفتن از فردی که تخصص داره سم مورد نظر رو مشخص کنید. اخرین کار هم گرفتن سم از فروشگاه گل من وتو هست. تازه میتونید توی قسمت سوالات عکس گیاه رو بزارید تا کارشناسای ما درشناخت نوع افت و همینطور انتخاب درست سم شما رو یاری کنن. پس برای مقابله با افت‌ها میتونید از حشره کش استفاده کنید – شستن حشره و افت با محلول ضعیف شویینده- روش دیگر برای از بین بردن حشرات استفاده از پنبه های آغشته به روغن هست. این کار یه لایه روغنی در بالای گیاه ایجاد می‌کند که اکسیژن رسانی به حشرات را قطع میکنه ، با گذشت زمان، حشره خفه میشه و گیاه شما از دستش راحت میشه. این نکته رو حتما یادتون باشه که اگه قهوه‌ای شدن کاکتوس به صورت لکه‌های ریز روی قسمت های جدید گیاه هست علتش میتونه افت‌هایی مثل کنه باشه و کنه کش‌های مخصوص راه حل این مشکل هستن.
درمان قهوه ای شدن کاکتوس
همان طور که گفته شد اگه این لکه‌های قهوه‌ای از پایین شروع شده باشه شما باید به وجود قارچ های مخرب شک کنید و برای حل این مشکل اولا ابیاری رو تا حد توان کم کنید (ولی گیاه رو از بی آبی ازبین نبرید لطفا) بعدش حتما تا دیر نشده قارچ کش بگیرید و به میزان لازم و توصیه شده ازش استفاده کنید. برای راحتر شدن کار هم میتونید به فروشگاه گلت سر بزنید و خرید سم و آفت کش مورد نظر خودتون رو انجام بدید. بعد از زدن قارچ کش باید زهکشی گلدون رو چک کنید و میزان ابیاری رو تنظیم کنید توی کاکتوس‌ها ابیاری زیاد خطرناک تر از کم اب دادن به گیاه هست. برای این که کاملا بدونید ابیاری کاکتوس چه‌طور انجام میشه و چه نکاتی رو باید رعایت کنید.
بیرون آوردن کاکتوس و بررسی ریشه
کاکتوس رو به آرامی از خاک خارج کنید و خاک اطراف ریشه ها رو پاک کنید تا بتونید ریشه ها و پایه گیاه رو به‌وضوح ببینید.
چیزهایی که باید دنبال شون بگردید:
- ریشه های قهوه ای یا سیاه شده
- بوی بد (نشونه‌ی پوسیدگی)
- نرمی بیش از حد پایه ی گیاه
- وجود کپک یا قارچ در اطراف ریشه
جدا کردن قسمت های پوسیده و آلوده
با یک چاقوی تیز و استریل شده (مثلاً با الکل ۷۰٪) شروع کنید به برش دادن تمام قسمت هایی که نرم، قهوه ای یا سیاه شدن. بهتره کمی از بخش سالم اطراف هم ببرید تا مطمئن شید که هیچ بافت آلوده ای باقی نمونده.
مهم: بعد از هر برش، تیغه رو دوباره با الکل ضدعفونی کنید تا قارچ به جاهای دیگه منتقل نشه. فقط زمانی برش بدید که مطمئنید گیاه هنوز مقداری بافت سالم داره.
ضدعفونی محل برش
با گوگرد یا قارچکش بعد از تموم شدن برش ها، برای ضد قارچ کردن زخم ها:
از پودر گوگرد استفاده کنید و اون رو روی زخم های باز گیاه بپاشید.
یا
می تونید از قارچ کش‌هایی مثل مانکوزب یا کاربندازیم هم طبق دستور، استفاده کنید.
استراحت دادن به گیاه قبل از کاشت مجدد
گیاهتون بعد از برش و ضدعفونی نباید بلافاصله توی خاک کاشته بشه. بذار گیاه حداقل ۲۴ تا ۴۸ ساعت در جای سایه دار و خشک بمونه تا زخم ها بسته بشن و پینه ببندن. این کار از نفوذ مجدد قارچ جلوگیری میکنه.
انتخاب خاک و گلدون جدید
حتماً گلدون جدید یا ضدعفونی‌شده انتخاب کنید (نه همون قبلی). از خاک مخصوص کاکتوس یا ترکیب زیر استفاده کن:
- ۵۰٪ ماسه شسته
- ۳۰٪ پرلیت یا پوکه
- ۲۰٪ خاک برگ پوسیده یا پیت ماس
خاک باید کاملاً سبک و با زهکشی عالی باشه. ته گلدون رو با سنگ ریزه یا پوکه پر کنید تا آب سریع خارج بشه و گیاه دوباره دچار پوسیدگی نشه.
قرار دادن کاکتوس در مکان مناسب
بعد از کاشت، گیاه رو در محیطی با نور غیرمستقیم و ملایم قرار بدید (مثلاً پشت پنجره با پرده نازک). از قرار دادن در معرض نور مستقیم خورشید، گرما یا سرمای شدید خودداری کنید. تا زمانی که ریشه ها دوباره شکل نگرفتن (حداقل ۷ تا ۱۰ روز)، به گیاه آب ندید. ۷.
شروع آبیاری مجدد با دقت بالا
بعد از حدود ۱۰ روز، کم کم آبیاری رو شروع کنید. فقط زمانی آبیاری کنید که خاک کاملاً خشک شده باشه. هر وقت شک کردید که آبیاری لازمه یا نه، دیرتر آب بدید!
نکته تکمیلی: در صورت تمایل می تونید کاکتوس رو به شکل قلمه (اگه سر گیاه سالمه) جدا کرده و مجدد ریشه دار کنید؛ این روش نجات در موارد شدید پوسیدگی کاربرد داره.
سوالات متداول
آیا لکه قهوه ای روی کاکتوس عادی هست؟
در اخر قهوه‌ای شدن و سخت شدن پوسته بدنه کاکتوس از پایین میتونه یه روند طبیعی باشه چون گیاهتون داره پیر میشه و این علایم نشونه‌ی سالخوردگی گیاهتونه. البته باید همه‌ی موارد بالا رو رعایت کنید و گیاه رو به خوبی برسی کنید بعد از این که نشونه ای از افت نبود به این نتیجه برسید که گیاه پیر شده.
آیا لکه قهوه ای روی کاکتوس نشونه ی پوسیدگیه؟
نه همیشه! اگه لکه قهوه ای از پایین شروع شده و همراه با بوی بد یا نرمی پایه هست، احتمال پوسیدگی وجود داره. اما اگه این لکه ها از بالا یا وسط ظاهر بشن، میتونه علت هایی مثل آفتاب سوختگی، آفات یا استرس دمایی داشته باشه.
آیا همه ی لکه های قهوه ای کاکتوس قابل درمان هستن؟
بله، اکثر لکه ها اگه به موقع تشخیص داده بشن و اقدامات درستی انجام بدید (مثل قطع آبیاری، تعویض خاک، استفاده از قارچ کش یا آفت کش)، قابل درمان هستن. فقط لازمه سریع دست به کار بشید.
کاکتوسم لکه های سفید قهوه ای داره؛ باید نگران باشم؟
این حالت معمولاً نشونه ی آفتاب سوختگیه. اگه گیاه به تازگی از محیط گلخانه ای وارد نور مستقیم خورشید شده، احتمال داره دچار سوختگی شده باشه. اون رو به تدریج به نور عادت بدید و در محیطی با نور فیلتر شده قرار بدید.
چطور بفهمم که قهوه ای شدن کاکتوس طبیعی و مربوط به پیریه؟
اگه لکه ها فقط در قسمت پایینی ساقه هستن، تدریجی و بدون بوی بد یا نرمی هست، احتمالاً گیاه داره پیر میشه که روندی طبیعی برای کاکتوس هاست. اما همیشه اول وجود آفت، پوسیدگی یا مشکل خاک رو بررسی کنید تا مطمئن بشید.
یادتون باشه گلدون کاکتوستون زیاد بزرگ یا کوچک نباشه. گلدون بزرگ اب بیشتری رو توی خودش نگه میداره که میتونه برای ریشه‌ی گیاه مضر باشه.
