همه چیز درباره نگهداری نخل ماداگاسکار + تکثیر

آیا نگهداری نخل ماداگاسکار کار آسانی ست؟ میتوان نخل ماداگاسکار رو به عنوان گیاه مقاوم و عجیب معرفی کرد که به راحتی میتوان در خانه یا محل کار از آن مراقبت کرد، اگر دنبال یک گیاه مقاوم به شرایط سخت میگردید جای خوبی اومدید. نخل ماداگاسکار به آبیاری کم، نور نسبتا زیاد، خاک با زهکشی بالا و کوددهی در فصل رشد نیاز دارد.

جالب است بدانید این گیاه نخل نیست و گونه ای از ساکولنت به شمار میرود ولی به علت شباهتش به نخل ها به آن نخل گفته میشود، آیا نخل ماداگاسکار سمی است؟ توجه داشته باشید که تمامی قسمت های این گیاه سمی هست و نباید بلعیده شود پس همراه گلت باشید تا تمام نکاتی که موجب رشد عالی این گیاه میشود را با هم بررسی کنیم.

نخل ماداگاسکار گیاهی است که در برابر تغییر شرایط بسیار مقاومت می‌کند. در واقع گیاه را به سختی می‌توان از بین برد. ساقه قطور گیاه آب را در خود ذخیره می‌کند و در زمان کم آبی به نفع گیاه استفاده می‌کند. برگ‌های گیاه هم از انتهای ساقه می‌رویند که در فصل بهار میان برگ‌ها گل نیز مشاهده می‌شود. بر روی ساقه گیاه تیغ‌هایی رشد می‌کنند که بلندی آنها گاهی تا 2 الی 3 اینچ می‌رسد. در اواخر پاییز و در طول زمستان گیاه به خواب می‌رود. گیاه این مرحله را با زرد شدن و ریزش برگ‌ها نشان می‌دهد که امری طبیعی است.

مشخصات نخل ماداگاسکار

نام علمی آن Pachypodium است که از خانواده Apocynaceae به حساب می اید و بومی ماداگاسکار و جنوب آفریقا می باشد. این گیاه زیبا دارای دو گونه با نام های Pachypodium lamerei و pachypodium geayi می باشد. نخل ماداگاسکار دارای ساقه هایی با تیغ های بلند و تیز که در دسته های سه تایی از ساقه گیاه جدا شده است. این گیاه میتواند تا 10 الی 16 فوت هم رشد داشته باشد و به شدت میتواند درون خود آب را ذخیره کند و به همین خاطر در آبیاری آن باید دقت لازم را داشته باشید.

نکته جالب در خصوص نخل ماداگاسکار این است که این گیاه میتواند سالانه به راحتی با فراهم بودن شرایط درست مراقبت که در ادامه گفته میشود سالانه حدود 4 تا 12 اینچ رشد داشته باشد، گلدهی نخل ماداگاسکار به شرایط زیادی چون بالغ شدن آن بستگی دارد و حدودا باید 10 سال از عمر گیاه گذشته باشد تا گیاه به گلدهی و شکوفایی برسد. این گیاه در مناطق بومی خود تا 20 الی 22 فوت هم رشد میکند.

آیا نخل ماداگاسکار کاکتوس است؟

خیر درسته شباهت بسیار زیادی به کاکتوس ها دارد ولی در اصل این گیاه جزو خانواده بزرگ ساکولنت ها می باشد، ولی توجه داشته باشید که نیازهای اون بسیار شبیه کاکتوس ها است.

مراقبت از نخل ماداگاسکار در خانه

این گیاه زیبا به علت داشتن ظاهری جذاب و نگهداری آسان در کل دنیا به راحتی پرورش داده میشود. اگر بطور خلاصه بخواهیم بگویم این گیاه به آبیاری کم، نور زیاد و فیلتر شده، خاک سبک با زهکشی بالا و رطوبت کم نیاز دارد که در ادامه تمامی موارد را مورد بررسی قرار خواهیم داد. در ضمن اگر شرایط ایده آل برای آن را فراهم کنید میتونه در سال حدود ۳۰ سانتی متر رشد داشته باشه. اگر شرایط گفته شده در زیر را به خوبی فراهم کنید گلدهی و پاجوش این گیاه را خواهید دید.

آبیاری نخل ماداگاسکار

همانطور که در بالا گفتیم این گیاه به کم آبی به علت ذخیره آب در ساقه خود مقاوم می باشد ولی کم آبی هم میتواند در طولانی مدت به گیاه شما آسیب بزند، سعی کنید که بین دو آبیاری خاک گلدان تا عمق 1 الی 1.5 اینچ کامل خشک شود و سپس اقدام به آبیاری کنید. آبیاری در فصل زمستان باید خیلی کمتر از فصول گرم سال باشد. سعی کنید از آب بدون املاح (آبی که به مدت ۲۴ ساعت در دمای محیط مانده باشد و کولر موجود در آن خارج شده باشد) و یا آب مقطر برای آبیاری آن استفاده کنید استفاده کنید.

حتما بعد از آبیاری چک کنید که آب اضافی از زیر گلدان خارج شود چون جمع شدن آب در کف گلدان و خارج نشدن آن به مرور باعث پوسیدگی ریشه گیاه خواهد شد.

بهترین روش برای مشخص کردن آبیاری کنار زدن خاک و بررسی آن و یا استفاده از دستگاه های رطوبت سنج است.

مشکلات آبیاری زیاد نخل ماداگاسکار: اگر آبیاری زیاد باشد و یا زهکشی گلدان مناسب نباشد ساقه گیاه شروع به پوسیدگی میکند و درنهایت گیاه شما از بین خواهد رفت، البته آبیاری زیاد باعث شیوع بیماری قارچی هم در گیاه میشود.

مشکلات آبیاری کم نخل ماداگاسکار : در خشکی کشیدن هم چون گیاه مجبور به استفاده از آب ذخیره شده در ساقه خود میباشد به مرور ساقه گیاه چروکیده شده و برگها هم شروع به ریزش خواهند کرد.

نور مناسب نخل ماداگاسکار

همانند سایر ساکولنت ها به محلی با نور زیاد ولی فیلتر شده نیاز دارد و اگر شرایط نوری برای آن فراهم شود رشد بسیار خوبی خواهد داشت، البته اگر گیاه را از ابتدای بهار در معرض نور مستقیم قرار بدهید میتواند نور مستقیم را تحمل کند، توجه کنید که برای داشتن رشد خوب نیاز به حداقل ۶ ساعت کامل نور دارد، پس سعی کنید محلی با نور زیاد و روشن جهت نگهداری این گیاه انتخاب کنید تا رشد بهتری داشته باشد.

متوان گفت بهترین محل برای نگهداری این گیاه در خانه پشت یک پنجره رو به جنوب یا غرب می باشد. بهتر است هر هفته گیاه خود را به اندازه 45 درجه بچرخانید تا تمامی قسمت های گیاه نور کافی دریافت کنید، اگر گیاه خود را فقط به یک سمت قرار دهدی بعد از مدتی شاهد کج شدن ساقه آن خواهید بود.

مشکلات کمبود نور : اگر مشاهده کردید که گیاه شما برگهای جدید باز نمیکند و برگهای قدیمی هم می افتند بدانید که نور محیط برای رشد کم هست و گیاه را به محلی با نور زیاد منتقل کنید. این نور نباید مستقیم باشه حتما به این نکته توجه کنید.

خاک نخل ماداگاسکار

نخل ماداگاسکار میتواند در انواع خاک رشد داشته باشد ولی هرچقدر خاک سنگین باشد و آب را به خوبی از خود عبور ندهد رشد گیاه کمتر خواهد شد، همچنین بهترین PH خاک برای ماداگاسکار بین 6.1 و 7.8 می باشد. یکی از اساسی ترین نیازها در مراقبت از نخل ماداگاسکار تهیه خاک مناسب با زهکشی بالا میباشد به نحوی که بعد از آبیاری آب اضافی از زیر گلدان خیلی سریع خارج شود. همان اتفاقاتی که در آبیاری زیاد برای گیاه رخ میدهد در نداشتن زهکشی مناسب برای گلدان و خاک میتوان برای گیاه اتفاق بیوفتد.

برای تهیه خاک مناسب بهتر است که شما کف گلدان را با سنگریزه پر کنید تا باعث بالا رفتن زهکشی شود و سوراخ های گلدان را هم حتما بررسی کنید که باز باشند و سپس از مخلوط ماسه (۶۰ درصد)+ پیت ماس (۳۰ درصد) + کمپوست (۱۰ درصد) برای خاک کاشت استفاده کنید. از خاک مخصوص کاکتوس هم میتوانید برای این گیاه استفاده کنید.

دما و رطوبت

محدود دمای این گیاه بین ۱۰ الی ۵۰ درجه سانتی گراد میباشد یعنی گیاه میتواند این محدوده را به راحتی تحمل کند ولی بهترین دما برای نگهداری همان دمای اتاق و یا 19 الی ۲۴ درجه می باشد. اگر در مناطق سردسیر زندگی میکنید و گیاه شما در بالکن و خارج از خانه قرار دارد در فصل زمستان که دما پایین تر از 10 درجه سانتی گراد است گیاه خود را به داخل خانه منتقل کنید.

مشکلات در دمای پایین : هوای سرد باعث پژمردگی، ریزش برگها و همچنین سایه شدن برگها میوشد و در نهایت پوسیدگی ساقه را به همراه خواهد داشت درسته دمای پایین را تحمل میکند ولی سعی کنید در شرایز نرمال نگهداری شود.

مشکلات در دمای بالا : اگر دمای محیط بالا میباشد باد عمل غبارپاشی و آبیاری را سریع انجام دهید وگرنه منجر به سوختن نوک و حاشیه برگها خواهد شد.

این گیاه تا حدودی رطوبت را دوست دارد (50 الی 60 درصد) و میتوانید روزانه ۲ بار غبارپاشی را در فصل های گرم سال صبح و بعداظهر انجام دهید دقت کنید که غبار پاشی نخل ماداگاسکار را هنگام ظهر و در نور مستقیم انجام ندهید چون باعث ایجاد شدن لک روی برگها می شود. ولی بهترین روش تامین رطوبت برای استفاده از جزیره است.

کوددهی نخل ماداگاسکار

نخل ماداگاسکار هم مانند سایر گیاهان آپارتمانی نیاز دارد تا در فصل رشد آن که از ابتدای بهار تا اواخر تابستان است با استفاده از کودهای مخصوص که میزان نیتروژن پایینی دارند تغذیه شود، شما میتوانید هر دو الی سه هفته یکبار با کودهایی مایع رقیق شده گیاه خود را تغذیه کنید. بهترین کود برای این گیاه کودهای دارای فسفر و پتاسیم بالا می باشد.

توجه داشته باشید که کوددهی زیاد و یا استفاده از کودهای رقیق نشده باعث شمکلات در گیاه شما خواهد شد.

هرس نخل ماداگاسکار

این گیاه نیاز به هرس ندارد و معمولا باید برگهای زرد یا قهوه ای شده را از گیاه جدا کنید، اگر تصمیم دارید که ساقه گیاه شما چند تکه شود میتواند گیاه را هرس کنید. این کار را حتما با استفاده از قیچی و یا چاقوی تیز و استریل انجام دهید.

تعویض گلدان نخل ماداگاسکار

اولین سوالی که شاید برای تعویض گلدان نخل ماداگاسکار برای شما پیش بیاید این است که بهترین زمان تعویض گلدان این گیاه چه زمانی است؟ زمان تعویض گلدان برای نخل ماداگاسار هر دو سال یکبار و آن هم بنا به رشد گیاه است. اگر گیاه شما رشد خوبی داشته باشد میتوانید هر سال اقدام به تعویض گلدان کنید ولی اگر رشد چندان زیادی ندارد تا ۳ سال هم میتوانید تعویض گلدان را انجام ندهید. بهترین زمان هم برای تعویض گلدان اوایل بهار و اواخر زمستان می باشد توجه داشته باشید هنگام تعویض گلدان ریشه اسیب نبینه، زمانی که رشد گیاه متوقف شد و یا ریشه از زیر گلدان خارج شد اقدام به تعویض گلدان کنید.

زمانی که تصمیم به تعویض گلدان گیاه خود کرده این مراقب خارهای تیز گیاه باشید. چون زمانی که خرهای گیاه کنده میشود از خود شیره سمی آزاد میکنید که میتواند برای شما دردسر ساز باشد. در ادامه مراحل تعویض گلدان را با هم بررسی میکنیم:

مراحل تعویض گلدان نخل ماداگاسکار:

مرحله 1: اولین نکته این است که شما یک گلدان مناسب انتخاب کنید، گلدان جدید باید فقط یک سایز از گلدان قبلی بزگتر باشد، در غیر این صورت زمان زیادی نیاز است تا گیاه رشد ریشه را کامل کند و سپس اقدام به رشد ساقه و برگ کند.

مرحله 2:  کف گلدان را سوراخ کنید تا آب به راحتی از آن خارج شود و سپس بهتر از کف گلدان سنگریزه ریخته و کمی با خاک کاکتوس پرکنید، در خصوص خاک بالا گفتیم

مرحله 3: ابتدا گیاه را آبیاری کنید و سپس اطراف گلدان را فشار دهید و با احتیاط گیاه را از گلدان خارج کنید، بهتر است از دستمال یا روزنامه برای این کار استفاده کنید تا دست شما آسیب نبیند.

مرحله 4 : گیاه را در مرکز گلدان جدید قرار دهید و اطراف ریشه را با خاک کاکتوس پر کنید.

مرحله 5 : اجاز دهید تا گیاه به محیط جدید عادت کند و بعد از 2 روز گیاه را با ترکیب امینو ساید و قارچ کش که در آب حل شده است آبیاری کنید. مرحله 6 : گیاه را در مکانی با نور فیلتر شده قرار دهید تا نور شدید استرس وارد شده به گیاه را افزایش ندهد.

گلدهی نخل ماداگاسکار

این گیاه اگر به سن بلوغ برسد گلهایی سفید رنگ آن در اوایل بهار خودنمایی خواهند کرد. همانطور که در ابتدای مقاله گفتیم حدود 10 سال طول خواهد کشید تا گیاه شما به سن بلوغ برسد و شما با تغذیه درست میتوانید شاهد گلدهی گیاه خود باشید، گل‌های نخل ماداگاسکار معمولاً شیپوری شکل هستند و به صورت دسته‌ای در بالای گیاه رشد می‌کنند. گلهای این گیاه به رنگ سفید یا زرد نمایان خواهند شد. شکوفه های این گیاه بسیار معطر هستند.

علت متوقف شدن رشد نخل ماداگاسکار چیست؟

توقف رشد نخل ماداگاسکار بیشتر بخاطر کوچک بودن گلدان و یا بیماری است سعی کنید هر زمان سایز گلدان نسبت به سایز گیاه کوچک شد اقدام به تعویض گلدان کنید، در ضمن وجود آفت و بیماری هم رشد این گیاه را کم میکند. همچنین اگر آبیاری به درستی انجام نشه و مواد مغذی در گلدان کم بشه هم گیاه رشدش متوقف میشه پس تک تک موارد رو بررسی کنید.

نحوه تکثیر نخل ماداگاسکار

شما میتوانید به سه روش کاشت بذر، قلمه ساقه و استفاده از پاجوش این گیاه رو تکثیر کنید. در ادامه روش های مختلف را با هم بررسی میکنیم:

نحوه تکثیر نخل ماداگاسکار به روش پاجوش:

برای این کار زمانی که پاجوش های گیاه را مشاهده کردید میتوانید جوانه ها را از گیاه مادری جدا کنید و در محلی با دمای اتاق به مدت ۲۴ ساعت قرار دهید تا شیره داخل آن خشک شود و بعد در خاک نرم و سبک و البته غنی بکارید.توجه داشته باشید که تا زمانی که گیاه به ریشه زایی نرسیده است باید خاک را همیشه مرطوب نگهدارید برای این کار حتما به وسیله پلاستیک شفاف و روشن گلدان را کاور کنید فقط یک نکته برای کاور کردن که سعی کنید در طول روز ۱ الی ۲ ساعت کار را بردارید تا گیاه دچار بیماری های قارچی نشود.

نحوه کاشت بذر نخل ماداگاسکار:

برای این کار ابتدا یک ظرف با زهکشی مناسب درست کنید مخلوط خاک آن میتوانید پیت ماس باشد ولی خاکی که از قبل توسط سم قارچ‌کش ضدعفونی شده باشد. سپس بذرهای را به صورت عمودی به طوری که طرف نوک باریک بذر به سمت بالا باشد فرو کنید اجازه بدهید ۱-۲ میلی‌متر از نوک بذر بیرون از خاک پیت ماس بماند. سپس روی آن آب اسپرس کنید و در ظرف را ببندید تا رطوبت تأمین شود ظرف را در محلی با نور مناسب و دمایی بین ۲۰-۳۰ درجه سانتی گراد قرار دهید. همیشه خاک باید مرطوب باشد که در صورت کم شدن رطوبت روی بستر آب اسپری کنید و هر ۱۰-۱۲ روز یک‌بار بستر را با قارچ‌کش کاربندازیم یا مانکوزب سم پاشی نمایید.

تکثیر نخل ماداگاسکار با قلمه زدن ساقه:

یکی از روش هیا پر ریسک ولی جذاب استفاده از قلمه ساقه است که مراحل آن را در ادامه شرح میدهیم:

مرحله 1: ابتدا یک وسلیه تیز و استریل شده انتخاب کنید و یک برش روی ساقه گیاه ایجاد کنید.

مرحله 2: ساقه برش داده شده در محلی با دما معمول اتاق و نور کم قرار دهید تا محل برش پینه ببندد.

مرحله 3: حال قلمه پینه بسته را در مخلوط خاکی که زهکشی خوبی دارد قرار دهید.

مرحله 4: گلدان را در محلی با نور کم و غیر مستقیم خورشید قرار دهید.

مرحله 5: گلدان را با استفاده از مخلوط آب و قارچ کش ابیاری کنید.

مرحله 6 : گلدان قلمه ها را در مدتی که گیاه ریشه دار نشده است نباید زیاد آبیاری کنید.

آفات و بیماری های نخل ماداگاسکار

نخل ماداگاسکار گیاه مقاومی به آفات و بیماری ها می باشد ولی شاید آفتهایی مانند شته، شپشک آردآلو، منه تارعنکبوتی این گیاه را مورد حمله قرار دهد که چون این آفتها شیره گیاه را مورد حمله قرار میدهند باعث ضعیف شدن گیاه و بد شکل شدن آن خواهد شد و در نهایت موجب ریزش برگ های گیاه شما خواهد شد.شما میتوانید آفات را با استفاده از سم های سیتماتیک از بین ببرید.

بیماری قارچی

از جمله مهم‌ترین عواملی که موجب پوسیدگی قسمت‌های مختلف این گیاه می‌شوند پژمردگی فوزاریومی Fusarium oxysporum از جمله بیماری‌های قارچی این گیاه است که ابتدا برگهای مسن‌تر و سپس همه برگهای گیاه را درگیر می‌کند. برگ‌ها زرد و سپس قهوه‌ای می‌شوند اما بر روی گیاه باقی می‌مانند. گاهی یک قسمت از برگ تغییر رنگ می‌دهد و قسمت دیگر سبز رنگ باقی می‌ماند. با پیشرفت بیماری برگ‌ها و سپس تمامی گیاه می‌میرد و از بین می‌رود.

با مشاهده هر قسمت پوسیده، باید آن قسمت را از گیاه جدا کرد. متأسفانه زمانی که نواحی نزدیک به سطح خاک می‌پوسند نمی‌توان گیاه را نجاتت داد و چاره‌ای جز صرف نظر کردن از این گیاه نیست. اما اگر نواحی بالاتر پوسیده هستند می‌توان قسمت‌های آلوده را جدا کرد و از بین برد تا پیشرفت بیماری به تعویق بیافتد اما پیشگیری راه حل بهتری است. خرید گیاه سالم استفاده از بستر کاشت ضدعفونی شده و خشک بودن هوا و تهویه مناسب از جمله راهکارهای جلوگیری از شیوع این بیماری است.

علت ریزش برگ نخل ماداگاسکار چیست؟

این مشکل یعنی ریزش برگ نخل ماداگاسکار در فصل پاییز و زمستان عادی هست و زیاد نباید نگران آن بود در غیر این صورت توجه داشته باشید که این گیاه جابجایی زیاد رو دوست نداره و بهترین محل براش پشت پنجره جنوبی است، و جابجایی باعث ریزش برگها خواهد شد.

اگر گلدان زهکشی مناسبی نداشته باشد و همچنین آبیاری بیش از اندازه انجام شود برگها گیاه ابتدا زرد شده و سپس شزوع به ریزش میکنند پس حتما آبیاری رو درست طبق آنچه گفته شد انجام بدید.

دلیل سیاه شدن نوک برگ های گل نخل ماداگاسکار چیست؟

اصلی ترین عامل سیاه شدن نوک برگها بخصوص برگ های جدید نخل ماداگاسکار کمبود نور است، بهتر است گیاه را به مکانی پرنورتر منتقل کنید، قرار دادن به یکباره در مقابل تابش شدید نور خورشید بخصوص در تابستان میتواند باعث سوختگی برگها و سوختگی نوک ساقه نخل ماداگاسکار شود. در صورت کمبود نور غیر از سیاه شدن نوک برگ‌ها اندازه برگ‌ها هم کوچک می‌مانند.

دلیل دیگر سیاه شدن نوک برگهای نخل ماداگاسکار می‌تواند پوسیدگی ریشه در اثر آبیاری زیاد باشد، نخل ماداگاسکار به آبیاری کمی نیاز دارد که در ادامه نحوه آبیاری صحیح گل نخل ماداگاسکار توضیح داده خواهد شد. در صورت مشاهده این حالت(سیاه شدن نوک برگها) به غیر از افزایش نور، آبیاری را کم کرده و ریشه، برگ و ساقه گیاه را قارچکشی کنید.

در این مقاله سعی کردیم هر آنچه برای نمراقبت از نخل ماداگاسکار نیاز دارید را بیان کنیم، اگر شما هم سوال یا تجربه ای در نگهداری ، آبیاری، کوددهی، تکثیر و… این گیاه دارید در بخش کامنت مطرح کنید.